Z czasów starożytnych wywodzi się tradycja organizacji mercatus – rynków, jarmarków, bazarów, targów, targowisk i kiermaszy. Pełniły one rolę szczególną - wymiany ekonomicznej, ale także kulturowej. W dzisiejszych czasach, w wielu polskich miejscowościach nadal one funkcjonują - niektóre odbywają się codziennie, inne w wyznaczone dni tygodnia. A tam, gdzie przebywa więcej turystów stanowią dużą atrakcję

Zaduszki rozpoczynały czas niezwykły, naznaczony intensywnymi kontaktami z mieszkańcami zaświatów, którzy mogli wspierać żywych, pomagać im i zapewniać pomyślność, ponieważ byli uważani za opiekunów urodzaju i gwarantów dobrobytu. W miarę wypierania dawnych wierzeń przez chrześcijaństwo 1 listopada stał się dniem Wszystkich Świętych, a 2 listopada – Zaduszkami. Zwyczajów jednak nie wykorzeniono, stopniowo tylko się one przekształcały.

Dzień Wszystkich Świętych został ustanowiony w 835 r. przez papieża Jana XI ku czci zmarłych świętych. Z kolei Dzień Zaduszny pojawił się w kalendarzu liturgicznym po upływie ponad wieku – w 998 r. – dzięki opatowi benedyktynów z opactwa w Cluny, późniejszemu świętemu Odilonowi. Jednak tradycja Zaduszek sięga jeszcze czasów przedchrześcijańskich. Pierwotnie obrządki odprawiane w

We Wszystkich Świętych i w Zaduszki, wspominając zmarłych i modląc się za ich dusze, tłumnie odwiedzamy cmentarze. Miejsca te w polskiej tradycji i kulturze mają wieloaspektową symbolikę. W pierwszej kolejności oznaczają treści religijne – są bowiem przestrzenią sakralną. Dawniej świętość cmentarza związana była bezpośrednio z miejscem pochówku świętego, wokół którego grzebano pozostałych wiernych. Współcześnie sakralność

Piękną polską tradycją jest palenie zniczy na grobach. Wiąże się to z pogańskim zwyczajem rozpalania ognisk na mogiłach – wierzono bowiem, że płomienie ogrzeją błąkające się po ziemi dusze i wskażą im drogę ku niebu i Bogu. Chrust na te ogniska składano w ciągu całego roku: ten, kto przechodził obok grobu, kładł obok gałązkę i

Taniec od najdawniejszych czasów był nieodłącznym elementem życia towarzyskiego na wsi, dlatego jedną z rozrywek ludności były zabawy taneczne. Do początku XX wieku zabawy taneczne odbywały się głównie w karczmach, ale tańczono także w domach i stodołach przy okazji wesel lub innych spotkań towarzyskich. Później zabawy organizowano z różnych okazji (np. odpustów czy karnawału) w

Jare Gody czyli święto wiosny wywodzą się z tradycji przedchrześcijańskich Słowian. Ich obchody rozpoczynały się w okolicy wiosennej równonocy i trwały przez kilka dni. Z reguły były huczne i wesołe. Po wielkiej zabawie następowało wielkie… sprzątanie. Do naszych czasów przetrwało kilka pradawnych zwyczajów w nieco zmienionej formie. W źródłach można znaleźć wiele wyjaśnień pochodzenia nazwy wiosennego

Tradycja karnawału w Polsce sięga czasów szlachty sarmackiej, czyli około XVI wieku. Organizowano wówczas kuligi, maskarady, uczty i tańce. Świętowano barwnie i z wielkim rozmachem. Organizacja uczt i wystawnych przyjęć wiązała się niegdyś z przestrzeganiem licznych ceremoniałów i etykiet, co niejednokrotnie przysparzało gospodarzom wielu wysiłków. Niełatwo było bowiem sprostać wszystkim narzuconym konwenansom. Cały proces rozpoczynał się

W grudniu 2022 r. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi ogłosił premierę gry pamięciowej „Tradycyjne zabawki”, dzięki której odbiorcy mają możliwość poznania różnorodnej i pięknej sztuki ludowej polskiej wsi oraz wielobarwnego świata zabawek, którymi bawili się nasi przodkowie. Dawniej zabawki pomagały dziecku poznać świat i otoczenie: dom, zagrodę, miejsca pracy (lalki-ludzie, bryczki z końmi, zwierzęta domowe,

Jedną z ulubionych szlacheckich rozrywek karnawałowych były organizowane z wielkim rozmachem kuligi. Prowadzona przez wodzireja sanna przybywała od dworu do dworu, w każdym z nich zaznając należytej gościny. A gdy goście najedli się, napili i wytańczyli przy dźwiękach muzyki i donośnym dzwonieniu janczarów ruszali w dalszą drogę, zabierając ze sobą co najmniej jednego z domowników. O

Dzisiejsze Boże Narodzenie zdominowane jest przez krzykliwe wystawy sklepowe, kolorowe iluminacje ulic, „gorączkę przedświąteczną” oraz wszechobecne wyobrażenie św. Mikołaja z reklamy Coca-Coli. Porównując je do okresu Bożego Narodzenia jeszcze sprzed100 lat, można zauważyć, jak bardzo podatna na zmiany jest kultura i tradycja. Przyjrzyjmy się, jakie zwyczaje panowały w polskiej tradycyjnej kulturze ludowej w tym szczególnym