Nie jest łatwo określić rolę jaką odegrał papież Jan Paweł II w historii świata, Europy, bloku wschodniego, Polski czy poszczególnych osób. Już sam jego życiorys jest imponujący.

Miejsce narodzin
Urodził się 18 maja 1920 r., w Wadowicach jako Karol Józef Wojtyła. Jego ojciec, Karol Wojtyła, był wojskowym urzędnikiem w stopniu porucznika a matka, Emilia z Kaczorowskich, pracowała dorywczo jako szwaczka zanim zmarła w wieku 45 lat. Jako dziecko uchodził za utalentowanego i wysportowanego chłopca. Lubił także wycieczki i spacery w okolicach Wadowic. Zanim został księdzem marzył o karierze aktora. Tę pasję kontynuował w Krakowie, gdzie rozpoczął studia polonistyczne. Pisał także poezję. Po śmierci ojca postanowił jednak studiować teologię. Po święceniach w 1946 r. kontynuował studia w Rzymie.

Góry, filozofia i teologia
Karol Wojtyła słynął z miłości do gór. W latach 50. XX w. był uczestnikiem wielu wypraw pieszych oraz narciarskich, które ostatecznie przerodziły się w seminaria naukowe. Uczestnik grupy, z którą podróżował wspominał je następująco: „Wbrew pozorom jednak nie aktywność fizyczna dominowała w naszych wspólnych wyprawach, ale intensywna działalność intelektualna. Dyskutowaliśmy najogólniej mówiąc o wzajemnych związkach nauki, filozofii, religii, poruszaliśmy problemy dotyczące filozofii bytu, metafizyki, teorii poznania” . Zamiłowanie do zgłębiania dyscyplin badawczych przyczyniło się do osiągnięcia przez Karola Wojtyłę tytułów naukowych.

Droga na szczyt
Przeszedł zaszczytną drogę najpierw jako biskup pomocniczy krakowski (1958–1964), a następnie arcybiskup metropolita krakowski (1964–1978). Od 1967 r. był kardynałem prezbiterem, a od 1969 r. zastępcą Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. 16 października 1978 roku Karol Wojtyła został wybrany na papieża i przybrał imię Jan Paweł II jako pierwszy kardynał z Polski, jak również pierwszy po 455 latach biskup Rzymu, niebędący Włochem. Funkcję tę pełnił bardzo aktywnie do śmierci w 2005 r.

Rola historyczna
Jako papież odegrał ważną rolę w klęskach dyktatur (Chile, Haiti, Paragwaj), oraz w upadku komunizmu. Podkreśla się także jego wkład w poprawę relacji Kościoła katolickiego z judaizmem, islamem, Kościołami wschodnimi oraz protestantyzmem. Był postrzegany jako konserwatywny, choć popierał reformy Soboru Watykańskiego II. Przepraszał w imieniu Kościoła katolickiego za prześladowania protestantów, niewolnictwo czy Holokaust. Był autorem wielu encyklik, adhortacji, konstytucji oraz listów apostolskich. Otrzymywał liczne nagrody i wyróżnienia.

Podróże apostolskie i papamobile
Papież od początku swojego pontyfikatu podróżował po całym świecie. Odbył ponad 100 podróży zagranicznych oraz prawie tyle samo na terenie Włoch. Zależało mu na tym, by być jak najbliżej ludzi, dlatego poruszał się specjalnie zmodyfikowanym samochodem – najdłużej przez niego używanym był Fiat Campagnola i jest on chyba najbardziej znany także z wielokrotnie powielanych zdjęć wykonanych podczas dramatycznego wydarzenia, do którego doszło 13 maja 1981 r. – dokonano wtedy zamachu na papieża.

Zamach
13 maja 1981 r., podczas audiencji generalnej na placu św. Piotra w Rzymie o godzinie 17:19, papamobile jak zwykle przemierzał tłum wiernych z całego świata. Papież swoim zwyczajem błogosławił pielgrzymów. Turecki zamachowiec Mehmet Ali Ağca, wystrzelił dwie kule, które raniły papieża w brzuch oraz rękę. Spośród pielgrzymów zostały także ranne dwie przypadkowe osoby. Zamachowiec najprawdopodobniej mierzył w głowę, szczęśliwie, Jan Paweł II pochylił się, by wziąć na ręce małą dziewczynkę. To ocaliło mu życie. Świat obiegły fotografie sceny zamachu oraz schwytanego zamachowca, którego papież odwiedzał następnie w więzieniu.

Człowiek i święty Kościoła katolickiego
Jan Paweł II, nie był współczesnym celebrytą, mimo iż wywoływał euforię wśród pielgrzymów. Był człowiekiem z krwi i kości. Był uwielbiany za swoje poczucie humoru. Słynął ze znajomości wielu języków i pozdrawiał wiernych w ich własnych – były to dla nich chwile wzruszenia, gdy oczekiwali na tradycyjny Anioł Pański na Placu św. Piotra w Rzymie. Zapamiętaliśmy go jako miłośnika gór oraz kremówek. Pogorszający się stan zdrowia i choroby, nie pozwalały mu w ostatnich latach życia na zbytnią aktywność, ukazywały jednak człowieka zmagającego się ze słabościami podeszłego wieku. Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 w Watykanie. Został kanonizowany 27 kwietnia 2014 r. przez papieża Franciszka.

Dzień papieski
Święto w Kościele Katolickim jest obchodzone już po raz 21 (od 2001 r.), jako Dzień papieski w Polsce i w środowiskach polonijnych na całym świecie. Tegorocznym hasłem są słowa „Nie lękajcie się!”, wypowiedziane przez Jana Pawła II podczas mszy św. inaugurującej jego pontyfikat 22 października 1978 roku na placu św. Piotra w Rzymie. Obchodom towarzyszą cykliczne imprezy: konferencja, gala TOTUS TUUS zwana „katolickimi noblami” oraz kościelna i publiczna zbiórka środków na stypendia edukacyjne dla młodych, zdolnych niezamożnych osób z małych miejscowości. Od roku 2005, 16 października jest uchwalonym przez Sejm RP Dniem Papieża Jana Pawła II.

Tekst: Grażyna Olszaniec
Fot. Paupart.pl – domena publiczna

Bibliografia (wybór)
T. Szulc, Papież Jan Paweł II : biografia, Warszawa 1996.
P. Zuchniewicz, B. Grysiak, Kobiety w życiu Jana Pawła II, Warszawa 2010.
F. Ziejka, Jan Paweł II i polski świat akademicki, Kraków 2014.
A. Tomczak, Od wyprawy górskiej do seminarium naukowego : przyczynek do biografii Karola Wojdyły – Jana Pawła II, Toruń 1999.