Stroje ludowe, palmy, jajka, rękodzieło, warsztaty plastyki obrzędowej, kurpiowskie przysmaki, konkursy, a wszystko okraszone muzyką ludową – mowa oczywiście o jubileuszowych, XXV Spotkaniach ze Sztuką Wielkanocną Kurpi, które w niedzielę 23 maca odbyły się na najdłuższym rynku w...
14 marca 2024 r. w siedzibie Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyło się Sympozjum zorganizowane przez Zespół Badań Etnograficznych. Wydarzenie miało na celu prezentację założeń projektu oraz utworzenie płaszczyzny do wymiany poglądów i prezentacji wyników pilotażowych...
W zeszłym roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz Instytut Historii Akademii Finansów i Biznesu Vistula wspólnie zorganizowały interdyscyplinarną konferencje naukową pod tytułem „Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze”. Dziś prezentujemy...
Tłusty Czwartek otwierał szalony okres ostatnich dni zabaw karnawałowych. W tym czasie nie dbano o umiarkowanie w jedzeniu i piciu. Wręcz przeciwnie, chodziło o to, by przed nadchodzącym Wielkim Postem, wybawić się i nasycić na zapas, przed nadchodzącym Wielkim Postem. Powiedział...
Centralna Biblioteka Rolnicza Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi posiada w swoich zbiorach cenne dzieło Jędrzeja Kitowicza pt. "Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III", o który pisaliśmy już w dziale "Nasze zbiory". Jest to skarbnica wiedzy na temat obyczajowości...
Rozmowę przeprowadziła Małgorzata Jaszczołt. Tytuł pracy: Językowo-kulturowy obraz wiejskiej przestrzeni funeralnej utrwalony w pieśniach pogrzebowych wykonywanych na Spiszu Jest Pani lingwistką, studiowała pani filologię polską czy także etnografię? Nie, nie jestem etnografem,...
Jeszcze w tym roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi planuje kolejną odsłonę konkursu „Korzenie i Skrzydła” skierowanego do młodych badaczy szeroko pojętej kultury ludowej w Polsce. Jego poprzednia, druga edycja, miała wyłonić najlepsze prace magisterskie. Trzecia skierowana...
Rozmowa Magdaleny Trzaski z Karoliną Zorn, laureatką konkursu na najlepszą pracę magisterską „Korzenie i Skrzydła”, autorką pracy pt. „Problem ciągłości dziedzictwa architektonicznego na podstawie dolnośląskiej wsi Miłków”, obronionej na Wydziale Architektury Politechniki...
W ostatnich latach obserwujemy coraz większe zainteresowanie dawnymi smakami, folklorem, muzyką, śpiewem, tańcem. Dotyczy to także „tradycyjnych zajęć kobiecych”. Na nowo zaczęły zdobywać popularność robótki ręczne, których znajomość była kiedyś obowiązkowa dla każdej...
Z okazji przypadającego 9 lutego Ogólnopolskiego Dnia Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej prezentujemy artykuł Jacka Żukowskiego przybliżający sylwetkę podróżnika i etnologa Eugeniusza Frankowskiego. Materiał został opublikowany w czasopiśmie „Kultura Wsi” 2022 nr...
Zgodnie z tradycją, w wigilię Nowego Roku gospodarze odwiedzali się i składali sobie życzenia. Spotykali się także z sąsiadami i wspólne oczekiwali na Nowy Rok. Powszechnie zaś wierzono, że jaki będzie pierwszy dzień nowego roku, taki będzie cały nadchodzący rok. Dzień Nowego...
Centralna Biblioteka Rolnicza Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi posiada w swoich zbiorach cenne dzieło Jędrzeja Kitowicza pt. "Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III", o który pisaliśmy już w dziale "Nasze zbiory". Jest to skarbnica wiedzy na temat obyczajowości...
Muzeum Młynarstwa i Wodnych Urządzeń Przemysłu Wiejskiego w Jaraczu (ok. 41 km od Poznania) zaprasza na festyn „Marzanna”, który od będzie się 17 marca 2024 r. w godzinach 11.00-15.00. Celem spotkania jest przybliżenie zwyczaju, jakim jest Marzanna, czyli obrzęd witania wiosny i...
Koło Gospodyń Wielskich w Kościelisku zostało utworzone w 2014 roku. Jego działalność jest nastawiona przede wszystkim na aktywizację i promowanie kobiet z Gminy Kościelisko, a także na pracę na rzecz integracji pokoleń oraz propagowanie i pielęgnację tradycji regionalnych. KGW w Kościelisku zrzesza około 30 pań w różnym wielu i o różnych talentach. Niektóre z nich są
XIX-wieczna pasja ludoznawcza wielu polskich etnografów, z Oskarem Kolbergiem na czele, doprowadziła do zgromadzenia ogromnego materiału etnograficznego, dotyczącego życia polskiej wsi. Stało się to u progu gwałtownych przemian kulturowych, gospodarczych, czy obyczajowych, które miały wkrótce diametralnie zmienić krajobraz kulturowy obszarów wiejskich. Materiał ten obfituje również w przekazy dotyczące wierzeń, przekonań i praktyk, związanych z cudem
W religijności ludowej postać św. Barbary łączono z zawodami, których uprawianie niosło ze sobą liczne niebezpieczeństwa, wraz z zagrożeniem życia. Uważano ją głównie za patronkę dobrej śmierci. Zgodnie z legendą św. Barbara była córką wysokiego urzędnika, poganina Dioskura z Nikomedii. Była obdarzona niezwykłą urodą, co spowodowało, że o jej rękę ubiegało się wielu najznakomitszych młodzieńców. Chcąc
57. Tydzień Kultury Beskidzkiej. Żywiec, Istebna, Ujsoły, 25 lipca – 2 sierpnia 2020 Organizator: Biuro Programowo-Artystyczne TKB Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku Białej W ramach 57. TKB: - 51. FESTIWAL FOLKLORU GÓRALI POLSKICH W ŻYWCU - 31. MIĘDZYNARODOWE SPOTKANIA FOLKLORYSTYCZNE W ŻYWCU - 73. GOROLSKI ŚWIĘTO W JABŁONKOWIE - 26. FESTYN ISTEBNIAŃSKI W ISTEBNEJ - 42. WAWRZYŃCOWE HUDY W UJSOŁACH Więcej informacji
O dunajowaniu w gminie Łukowa z Wiesławą Kubów, dyrektorką Gminnego Ośrodka Kultury w Łukowej, rozmawia Magdalena Trzaska. Czym jest dunajowanie? Zwyczaj ten, choć wpisany na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa, nie jest powszechnie znany. Dunajowanie krótko można określić jako takie zalotne śpiewanie kolęd świeckich. Jest to zwyczaj związany ze świętami Bożego Narodzenia. Konkretnie dotyczy 26 grudnia. W dzień
Koło Gospodyń Wiejskich w Topoli w gminie Skalbmierz (pow. kazimierski, woj. świętokrzyskie) powstało na początku 2019 roku z inicjatywy Pani Moniki Chat-Komoniewskiej. Na dzień dzisiejszy liczy 20 członków, w tym 5 panów. Panie specjalizują się głównie w kulinariach, chociaż rękodzieło też nie jest im obce. Biorą udział w konkursach kulinarnych i rękodzielniczych. Organizują imprezy integrujące
Chaty kurpiowskie są jednym z elementów kultury materialnej Kurpi i wyrazem tożsamości krajobrazu kulturowego Puszczy Białej i Zielonej. Przez wieki jedynym materiałem budowlanym było drewno. W budowlach, które przetrwały do naszych czasów, widoczny jest kunszt wielu pokoleń bezimiennych cieśli. Charakter domów mieszkalnych Kurpi ciekawie ujął płocki kronikarz W.H. Gawrecki w 1825 r. „Jak ubiór Kurpia i
22 kwietnia na całym świecie obchodzony jest Dzień Ziemi! Jest to wyjątkowe święto, które ma na celu pokazanie wszystkim mieszkańcom naszej planety jak ważna jest troska o środowisko. Idea ta łączy – a przynajmniej powinna łączyć ludzi niezależnie od narodowości, wieku czy płci. Inspiracji w tej kwestii warto szukać na wsi. To właśnie tam ludzie zawsze byli najbliżej
Ptaki od zawsze budziły fascynację człowieka. Nasi praprzodkowie zazdrościli im sztuki latania, kojarzonej z nieograniczoną wolnością. Zachwyt budził również ptasi śpiew, który był naśladowany, cytowany i przekształcany przez pokolenia muzyków. Nic więc dziwnego, że życie codzienne mieszkańców dawnej wsi polskiej było nacechowane niezwykłą ptasią symboliką. Gatunkiem, który zwiastował wiosnę była jaskółka. W polskiej kulturze ludowej
Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi zaprasza do udziału w konferencji "Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze", która odbędzie się w dniach 10-11 lipca 2023 r. W ostatnich latach zintensyfikował się dyskurs na temat dziejów polskiej wsi, a zwłaszcza panujących tam stosunków społecznych i ekonomicznych, wobec upowszechniania wielu mitów - Organizatorzy Narodowy Instytut
Rzeźbiarstwem zaczął zajmować się w 1967 roku, a zadebiutował w 1973 roku w Toruniu, biorąc udział w konkursie "Mikołaj Kopernik w rzeźbie ludowej". W 1982 roku został członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. W swych pracach podejmuje tematykę religijną i świecką. Specjalizuje się w tworzeniu rzeźb pełnych - pojedynczych i wielofigurowych oraz reliefów. Najczęściej wykorzystywanym przez artystę
Mariusz Zieliński, dyrektor Biblioteki Publicznej w Zielonkach, propagator wydarzeń oraz uroczystości związanych z zachowaniem dziedzictwa kulturowego gminy Zielonki i animacji podtrzymującej stare obrzędy i zwyczaje, opowiada o tradycjach Bożego Narodzenia u Krakowiaków Zachodnich. Na przełomie XIX i XX w. narodził się zwyczaj chodzenia kolędników, tu w Krakowie zwanych „Herodami” przed wojną po kolędzie mogli chodzić tylko
Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi przystąpił do realizacji projektu pt. „(Nie)ginące zawody, umiejętności i obyczaje w społecznościach wiejskich - Mazowsze i Polska Wschodnia” realizowanego przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie w ramach programu „Nauka dla Społeczeństwa” prowadzonego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Oprócz NIKiDW partnerem projektu jest również Fundacja Polski Instytut Rozwoju Rodziny.
Dwory alkierzowe są bardzo charakterystyczną cechą polskiej architektury dworskiej od XVI do XIX w. Alkierz powstał z przekształcenia narożnych baszt średniowiecznych zamków warownych w baszty alkierzowe w XV w., a te, po utracie funkcji obronnych, przekształciły się w alkierze, czyli narożniki, zwykle na rzucie kwadratu lub prostokąta, wyraźnie występujące z bryły budynku, z odrębnym
Z Katarzyną Ceklarz, doktorem nauk humanistycznych, etnologiem, etnografem i wykładowcą na Podhalańskiej Państwowej Wyższej Uczelni Zawodowej w Nowym Targu, o rekonstrukcji tradycyjnego stroju kobiecego górali kliszczackich, rozmawia Rafał Karpiński. Rafał Karpiński: Zacznijmy od przybliżenia naszym Czytelnikom kim są Kliszczacy? Jak pojawili się w naszej kulturze ludowej, gdzie zamieszkują i czym się wyróżniają z innych grup kulturowych
Zdzisław Purchała - wśród twórców zaliczanych do nurtu chłopskiego to prawdziwa indywidualność. Uprawia malarstwo sztalugowe i malarstwo na szkle, rzeźbi, pisze wiersze, fraszki. Jest prawdziwą indywidualnością wśród twórców. Mieszka w gminie Radków, w województwie świętokrzyskim. *** Pana prace to rzeźby, malarstwo sztalugowe i malarstwo na szkle, wiersze, proza, fraszki. Skąd to zamiłowanie do sztuk pięknych? Mój dziadek był
„Babcia” to słowo kojarzy się większości z nas bardzo pozytywnie, z zapachami i smakami dzieciństwa, z ciepłym szalikiem, przetworami, ale i z pomarszczoną dłonią, obcowaniem ze starością a może nawet pierwszymi doświadczeniami śmierci bliskich osób. „Dziadek” stereotypowo, kojarzy się z majsterkowaniem, powagą, opowieściami z przeszłości, czasem też z zarostem czy laską. Natomiast same słowa „baba”
W Mikstacie, niewielkiej miejscowości w Południowej Wielkopolsce w dniach 15-16 sierpnia odbywają się uroczystości odpustowe ku czci św. Rocha połączone z obrzędem błogosławieństwa zwierząt. Związane są one z drewnianym kościołem pobudowanym pod Jego wezwaniem na wzgórzu, nazywanym obecnie Wzgórzem Cmentarnym, bądź Wzgórzem Świętego Rocha. Odbywają się nieprzerwanie od trzystu lat dzięki przekazowi międzypokoleniowemu. Narodowy Instytut Kultury
19 listopada zapraszamy Państwa do Instytutu na intrygujący wieczór andrzejkowy. Takiego wydarzenia jeszcze u nas nie było! A będzie teatralnie, obrzędowo, smakowicie i tanecznie. Zabawę zaplanowaliśmy aż do północy! Wieczór zaczniemy dość wcześnie. Już od godziny 17 zapraszamy do Sali Odczytowej na pietrze Instytutu na dwa spektakle ścisłe nawiązujące do obrzędów nocy św. Andrzeja w wykonaniu
Organizator: Warownia Pszczyńskich Rycerzy Jak co roku, w ostatni weekend wakacji, Warownia Pszczyńskich Rycerzy zaprasza dzieci i dorosłych na jedyny w swoim rodzaju, najprawdziwszy sabat czarownic, podczas którego odbędzie się spektakularna walka magów i wiedźm, warzenie magicznych eliksirów, warsztaty tworzenia mioteł oraz wiele innych, czarodziejskich animacji.
Polish