Stroje ludowe, palmy, jajka, rękodzieło, warsztaty plastyki obrzędowej, kurpiowskie przysmaki, konkursy, a wszystko okraszone muzyką ludową – mowa oczywiście o jubileuszowych, XXV Spotkaniach ze Sztuką Wielkanocną Kurpi, które w niedzielę 23 maca odbyły się na najdłuższym rynku w...
14 marca 2024 r. w siedzibie Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyło się Sympozjum zorganizowane przez Zespół Badań Etnograficznych. Wydarzenie miało na celu prezentację założeń projektu oraz utworzenie płaszczyzny do wymiany poglądów i prezentacji wyników pilotażowych...
W zeszłym roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz Instytut Historii Akademii Finansów i Biznesu Vistula wspólnie zorganizowały interdyscyplinarną konferencje naukową pod tytułem „Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze”. Dziś prezentujemy...
Tłusty Czwartek otwierał szalony okres ostatnich dni zabaw karnawałowych. W tym czasie nie dbano o umiarkowanie w jedzeniu i piciu. Wręcz przeciwnie, chodziło o to, by przed nadchodzącym Wielkim Postem, wybawić się i nasycić na zapas, przed nadchodzącym Wielkim Postem. Powiedział...
Centralna Biblioteka Rolnicza Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi posiada w swoich zbiorach cenne dzieło Jędrzeja Kitowicza pt. "Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III", o który pisaliśmy już w dziale "Nasze zbiory". Jest to skarbnica wiedzy na temat obyczajowości...
Rozmowę przeprowadziła Małgorzata Jaszczołt. Tytuł pracy: Językowo-kulturowy obraz wiejskiej przestrzeni funeralnej utrwalony w pieśniach pogrzebowych wykonywanych na Spiszu Jest Pani lingwistką, studiowała pani filologię polską czy także etnografię? Nie, nie jestem etnografem,...
Jeszcze w tym roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi planuje kolejną odsłonę konkursu „Korzenie i Skrzydła” skierowanego do młodych badaczy szeroko pojętej kultury ludowej w Polsce. Jego poprzednia, druga edycja, miała wyłonić najlepsze prace magisterskie. Trzecia skierowana...
Rozmowa Magdaleny Trzaski z Karoliną Zorn, laureatką konkursu na najlepszą pracę magisterską „Korzenie i Skrzydła”, autorką pracy pt. „Problem ciągłości dziedzictwa architektonicznego na podstawie dolnośląskiej wsi Miłków”, obronionej na Wydziale Architektury Politechniki...
W ostatnich latach obserwujemy coraz większe zainteresowanie dawnymi smakami, folklorem, muzyką, śpiewem, tańcem. Dotyczy to także „tradycyjnych zajęć kobiecych”. Na nowo zaczęły zdobywać popularność robótki ręczne, których znajomość była kiedyś obowiązkowa dla każdej...
Z okazji przypadającego 9 lutego Ogólnopolskiego Dnia Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej prezentujemy artykuł Jacka Żukowskiego przybliżający sylwetkę podróżnika i etnologa Eugeniusza Frankowskiego. Materiał został opublikowany w czasopiśmie „Kultura Wsi” 2022 nr...
Zgodnie z tradycją, w wigilię Nowego Roku gospodarze odwiedzali się i składali sobie życzenia. Spotykali się także z sąsiadami i wspólne oczekiwali na Nowy Rok. Powszechnie zaś wierzono, że jaki będzie pierwszy dzień nowego roku, taki będzie cały nadchodzący rok. Dzień Nowego...
Centralna Biblioteka Rolnicza Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi posiada w swoich zbiorach cenne dzieło Jędrzeja Kitowicza pt. "Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III", o który pisaliśmy już w dziale "Nasze zbiory". Jest to skarbnica wiedzy na temat obyczajowości...
Muzeum Młynarstwa i Wodnych Urządzeń Przemysłu Wiejskiego w Jaraczu (ok. 41 km od Poznania) zaprasza na festyn „Marzanna”, który od będzie się 17 marca 2024 r. w godzinach 11.00-15.00. Celem spotkania jest przybliżenie zwyczaju, jakim jest Marzanna, czyli obrzęd witania wiosny i...
Historia Koła Gospodyń Wiejskich „Władzinianki” (jak przysłowiowa rybka stała się wędką) W dniu 28 listopada 2018 roku sejm stworzył ustawę o Kołach Gospodyń Wiejskich, premier zachęcał do zakładania KGW kusząc dotacjami w zależności od ilości członków w wysokości w wysokości od 3.000 do 5.000 zł. W mojej rodzinnej miejscowości Władzin nigdy nie było Koła Gospodyń Wiejskich. Mieszkańcy nie
Od Teściowej do Synowej Mam jeszcze w myślach obrazy z dzieciństwa, gdzie darcie pierza z jednej strony było czynnością tak naturalną i powszechną, a z drugiej swoistym, pielęgnowanym według pewnych zasad, rytuałem. Odbywało się to w długie jesienne lub zimowe wieczory. Wtedy to gospodynie, po obrządzeniu inwentarza, gromadziły się w jednej izbie, wspólnie wykonując pierzasty wsad
W piątek, 25 czerwca o godz. 17 w Jabłonce Orawskiej (Orawskie Centrum Kultury) odbędzie się promocja książki Tadeusza Trajdosa pt. „Orawskie figury kamienne”. Książka to efekt niemal 3 dekad badań etnograficznych na terenie Orawy. Więcej na: http://karpaccy.pl/
Małopolskie Centrum Kultury Sokół zaprasza w dniach 23-25 czerwca do Miasteczka Galicyjskiego w Nowym Sączu na finał 43 edycji Małopolskiego Festiwalu Orkiestr Dętych „Echo Trombity”. W programie: koncerty, przemarsze, pokazy musztry. Wstęp wolny. Więcej na: https://mcksokol.pl/wydarzenie/43-echo-trombity-final
Centrum Kultury i Promocji w Krościenku nad Dunajcem zaprasza na tegoroczne „Wianki nad Dunajcem”. Początek imprezy zaplanowano na 19 czerwca o godz. 17.00 w Amfiteatrze Pod Wierzbą. W planie są m. in. występy i koncerty zespołów regionalnych. Następnie wydarzenie przeniesie się nad Dunajec. Więcej na: http://ckipkroscienko.pl/
Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi, jako jeden z organizatorów, zaprasza na wakacje z Chopinem. Przez dwanaście kolejnych wakacyjnych niedziel będzie można odpocząć i oderwać się od rzeczywistości przy pięknych dźwiękach kompozycji naszego najsłynniejszego kompozytora. Podczas koncertów będzie możliwość nie tylko aby cieszyć uszy, ale także oczy – wszystkie wydarzenia będą miały miejsce w pięknych
Zachęcamy do obejrzenia opowieści o wiośnie Anny Nędzy-Kubiniec, etnograf, rodowitej Góralki, mieszkanki Kościeliska, która w barwny i ciekawy sposób przekazuje tradycje Podhala. Pani Anna przybliża obyczaje, obrzędowość i kulinaria Górali. Ważne jest aby pokazać wpływ przyrody, ostrego klimatu na codzienność góralskiego życia. Przekaz mówiony okraszony jest pięknymi krajobrazami okolic Kościeliska filmowanymi przez Marcina Kina razem tworzy
Ogrody przy domu pełne różnobarwnych kwiatów, aromatycznych ziół, drzew i krzewów dla większości z nas kojarzą się z sielskim krajobrazem wsi. Dawniej były nie tylko miejscem wypoczynku, ale pełniły również ważną funkcję użytkową dostarczając podstawowych produktów żywnościowych. Stanowiły wizytówkę domu i jego gospodarzy. Obecnie tradycyjne wiejskie ogródki przydomowe straciły na swej popularności. Zastąpiły je gładko
Biblioteka Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi Oddział w Puławach posiada cenny księgozbiór, który liczy około 360 tysięcy jednostek bibliotecznych, w tym 207 tysięcy wydawnictw zwartych, około 139 tysięcy wydawnictw ciągłych i 12 tysięcy zbiorów specjalnych. W zbiorach biblioteki znajdują się dwie cenne kolekcje: stare druki (828 woluminów z XVI–XVIII wieku) i polonica XIX-wieczne (około
W wielu kulturach wiatr był uważany za przejaw „kosmicznego życia”. Nazywano go również „oddechem Ziemi", a wszelkie związane z nim anomalie były traktowane jako zwiastuny chorób, klęsk i katastrof. Od niepamiętnych czasów wiatr był czczony jako bóstwo lub siła o boskim pochodzeniu. W starożytnym Egipcie wierzono w potęgę boga Szu, władcy czterech wiatrów, z czterech
Kotlarstwo to jeden z „ginących zawodów”, niegdyś niezwykle dochodowy i prestiżowy. Dzisiaj, zarówno kotlarze jak i inni zapomniani rzemieślnicy zaczynają na powrót być coraz bardziej potrzebni. Tradycja wykonywania przedmiotów, dbałość o szczegół, urok nie tylko procesu produkcji, ale również piękno produktu już wykonanego stają się marką, w kierunku której spogląda coraz więcej konsumentów. O kotlarzach
6 czerwca minęła 180 rocznica urodzin Elizy Orzeszkowej - wielkiej polskiej pisarki. I nie ma w tym stwierdzeniu ani krzty sarkazmu tak charakterystycznego dla Gombrowicza, który na kartach "Ferdydurke" pisał, że" Słowacki wielkim poetą był". Orzeszkowa była wielką pisarką, polskich Kresów, polskiej wsi i polskiego ziemiaństwa, choć większość swojego życia (ponad 40 lat) spędziła w
Drewniane ptaszki, koniki, klepaki, bryczki, figurki ludzi i inne zabawki to znak firmowy pana Tadeusza Leśniaka, który rzemiosłem tradycyjnym trudni się praktycznie od dzieciństwa. Z cyklu „Ginące zawody” prezentujemy postać zabawkarza, dla którego jest to nie tylko hobby, lecz także sposób na życie. Tadeusz Leśniak ze Stryszawy jest znanym twórcą w dziedzinie zabawki ludowej, członkiem Stowarzyszenia
Są znane praktycznie od zawsze. Od zarania dziejów były towarzyszkami dziewczynek ze wszystkich rejonów świata. Powstawały z wielu różnych materiałów i służyły nie tylko jak dziś – do zabawy, ale także, a może przede wszystkim były amuletami i przedmiotami związanymi z magią i kultem. Od 1986 roku, co roku w drugą sobotę czerwca obchodzony jest
Zarząd Powiatu w Krakowie zaprasza Koła Gospodyń Wiejskich do zgłaszania ofert w otwartym konkursie pn. „Koła gospodyń wiejskich – odnajdywanie tradycji”. W ramach konkursu dofinansowywane będą zadania, których celem jest zakup strojów ludowych oraz organizacja wydarzeń. Konkurs dotyczy KGW z powiatu krakowskiego. Pula środków wynosi 80.000 zł. Informacje na temat konkursu można uzyskać w Wydziale Promocji
Małopolskie Centrum Kultury „Sokół” informuje o cyklu warsztatów muzyki ludowej, które będą organizowane 15 rozsianych po całej Małopolsce miejscowościach. Indywidualne zajęcia, prowadzone przez muzyków ludowych, będą odbywać się raz w tygodniu. W zajęciach wezmą udział muzycy, grający na rozmaitych instrumentach: m. in. skrzypcach, basach, cymbałach, czy trąbce. Lista miejscowości oraz więcej informacji na: https://mcksokol.pl/aktualnosc/ruszyly-warsztaty-muzykowania-ludowego Foto. archiwum NIKiDW
W Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu można zobaczyć wystawę pn. „Pienińscy twórcy ludowi”, prezentującą zbiory Muzeum Pienińskiego w Szlachtowej. Zaprezentowano około 90 prac, wykonanych różnymi technikami – rzeźby (w drewnie i kamieniu), malarstwo (na szkle i desce), czy haft i in. Więcej na: https://muzeum.sacz.pl/
Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie w ramach XXII Małopolskich Dni Osób z Niepełnosprawnościami zaprasza na szereg wydarzeń w dniach 15-20 czerwca. W programie indywidualne zwiedzanie dla osób z niepełnosprawnościami słuchu, zwiedzanie z wykorzystaniem audiodeskryptywnego przewodnika dla osób z niepełnosprawnościami wzroku, i in. Propozycja dotyczy zarówno wystawy stałej, jak i wystaw czasowych. Więcej na: https://etnomuzeum.eu/wydarzenia/kocham-krakow-z-wzajemnoscia
Postaci chrześcijańskich świętych odgrywały znaczącą rolę w życiu mieszkańców wsi polskiej. W dni, w których byli czczeni wyznaczały terminy rozpoczęcia lub zakończenia prac polowych i gospodarskich. Uważano ich za pośredników pomiędzy światem ludzkim a boskim w ważnych sprawach, jak obrona przed klęskami żywiołowymi i zarazami. Powierzano im również codzienne troski i zmartwienia. Byli stawiani za
Najwięksi Polacy urodzili się w dworach: Mikołaj Rey, Jan Kochanowski, Tadeusz Kościuszko, Kazimierz Pułaski, Józef Wybicki, Adam Mickiewicz, Cyprian Kamil Norwid, Henryk Sienkiewicz, Ignacy Kraszewski, Ignacy Jan Paderewski, Józef Piłsudski, Stanisław Moniuszko, Karol Szymanowski, Tadeusz Bór-Komorowski, Witold Pilecki.... Są nazwiska, które tworzą istotę polskiej historii. Choć znamy ich z innej działalności, to wszyscy wywodzili się
Polish