Stroje ludowe, palmy, jajka, rękodzieło, warsztaty plastyki obrzędowej, kurpiowskie przysmaki, konkursy, a wszystko okraszone muzyką ludową – mowa oczywiście o jubileuszowych, XXV Spotkaniach ze Sztuką Wielkanocną Kurpi, które w niedzielę 23 maca odbyły się na najdłuższym rynku w...
14 marca 2024 r. w siedzibie Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyło się Sympozjum zorganizowane przez Zespół Badań Etnograficznych. Wydarzenie miało na celu prezentację założeń projektu oraz utworzenie płaszczyzny do wymiany poglądów i prezentacji wyników pilotażowych...
W zeszłym roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz Instytut Historii Akademii Finansów i Biznesu Vistula wspólnie zorganizowały interdyscyplinarną konferencje naukową pod tytułem „Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze”. Dziś prezentujemy...
Tłusty Czwartek otwierał szalony okres ostatnich dni zabaw karnawałowych. W tym czasie nie dbano o umiarkowanie w jedzeniu i piciu. Wręcz przeciwnie, chodziło o to, by przed nadchodzącym Wielkim Postem, wybawić się i nasycić na zapas, przed nadchodzącym Wielkim Postem. Powiedział...
Centralna Biblioteka Rolnicza Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi posiada w swoich zbiorach cenne dzieło Jędrzeja Kitowicza pt. "Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III", o który pisaliśmy już w dziale "Nasze zbiory". Jest to skarbnica wiedzy na temat obyczajowości...
Rozmowę przeprowadziła Małgorzata Jaszczołt. Tytuł pracy: Językowo-kulturowy obraz wiejskiej przestrzeni funeralnej utrwalony w pieśniach pogrzebowych wykonywanych na Spiszu Jest Pani lingwistką, studiowała pani filologię polską czy także etnografię? Nie, nie jestem etnografem,...
Jeszcze w tym roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi planuje kolejną odsłonę konkursu „Korzenie i Skrzydła” skierowanego do młodych badaczy szeroko pojętej kultury ludowej w Polsce. Jego poprzednia, druga edycja, miała wyłonić najlepsze prace magisterskie. Trzecia skierowana...
Rozmowa Magdaleny Trzaski z Karoliną Zorn, laureatką konkursu na najlepszą pracę magisterską „Korzenie i Skrzydła”, autorką pracy pt. „Problem ciągłości dziedzictwa architektonicznego na podstawie dolnośląskiej wsi Miłków”, obronionej na Wydziale Architektury Politechniki...
W ostatnich latach obserwujemy coraz większe zainteresowanie dawnymi smakami, folklorem, muzyką, śpiewem, tańcem. Dotyczy to także „tradycyjnych zajęć kobiecych”. Na nowo zaczęły zdobywać popularność robótki ręczne, których znajomość była kiedyś obowiązkowa dla każdej...
Z okazji przypadającego 9 lutego Ogólnopolskiego Dnia Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej prezentujemy artykuł Jacka Żukowskiego przybliżający sylwetkę podróżnika i etnologa Eugeniusza Frankowskiego. Materiał został opublikowany w czasopiśmie „Kultura Wsi” 2022 nr...
Zgodnie z tradycją, w wigilię Nowego Roku gospodarze odwiedzali się i składali sobie życzenia. Spotykali się także z sąsiadami i wspólne oczekiwali na Nowy Rok. Powszechnie zaś wierzono, że jaki będzie pierwszy dzień nowego roku, taki będzie cały nadchodzący rok. Dzień Nowego...
Centralna Biblioteka Rolnicza Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi posiada w swoich zbiorach cenne dzieło Jędrzeja Kitowicza pt. "Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III", o który pisaliśmy już w dziale "Nasze zbiory". Jest to skarbnica wiedzy na temat obyczajowości...
Muzeum Młynarstwa i Wodnych Urządzeń Przemysłu Wiejskiego w Jaraczu (ok. 41 km od Poznania) zaprasza na festyn „Marzanna”, który od będzie się 17 marca 2024 r. w godzinach 11.00-15.00. Celem spotkania jest przybliżenie zwyczaju, jakim jest Marzanna, czyli obrzęd witania wiosny i...
Kapliczki i krzyże przydrożne są nieodłącznym elementem krajobrazu kulturowego polskiej wsi. Są znakiem przynależności religijnej, miejscem spotkań wiernych, przypominają o historii i ludzkich tragediach. Dziś nieco rzadziej niż kiedyś spotykają się przy nich mieszkańcy na wieczornych nabożeństwach majowych. W kulturze tradycyjnej kapliczki i krzyże przydrożne były ważnym elementem krajobrazu polskiej wsi. Miały znaczenie topograficzne, zazwyczaj stały
Maj to chyba najpiękniejszy miesiąc w naszej szerokości geograficznej. Wszystko rozkwita, wybucha zielenią i kolorami. Nazywany jest miesiącem zakochanych i choćby z tego powodu trudno wyobrazić sobie lepszy czas na ślub, a jednak pod tym względem, miesiąc ten cieszy się opinią wielkiego pechowca. Przesądy i przysłowia nie tylko w naszym języku – odradzają zmianę stanu
Postaci chrześcijańskich świętych odgrywały znaczącą rolę w życiu mieszkańców wsi polskiej. W dni, w których byli czczeni wyznaczały terminy rozpoczęcia lub zakończenia prac polowych i gospodarskich. Uważano ich za pośredników pomiędzy światem ludzkim a boskim w ważnych sprawach, jak obrona przed klęskami żywiołowymi i zarazami. Powierzano im również codzienne troski i zmartwienia. Byli stawiani za
Ogień od zawsze odrywał olbrzymią rolę w wielu kulturach. Kojarzył się pozytywnie bo dawał ciepło, przez co był niezbędny do życia. Z drugiej strony jednak był niebezpiecznym żywiołem, chaosem nie do opanowania. Walczący z ogniem strażacy podobnie jak on sam, są niezbędni w każdej społeczności. Walczą z ogniem, ale też z innymi żywiołami. Są strażnikami
3 maja przypada 230 rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja. Jako pierwszy tego rodzaju dokument w Europie, a drugi na świecie, jest jednym z największych polskich osiągnięć. Okoliczności uchwalenia Konstytucji 3 maja Przełom lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych był ostatnią próbą ratowania Rzeczpospolitej. Od 1788 roku obradował w Warszawie Sejm Wielki, zwany później Czteroletnim. Prace nad Ustawą Rządową, bo
230 lat temu uchwalono Ustawę Rządową, która do historii przeszła pod nazwą Konstytucji 3 Maja. Dumnie przypominamy, że była to pierwsza nowoczesna, europejska konstytucja, a druga na świecie po amerykańskiej. Droga do jej uchwalenia była skomplikowana, pełna zwrotów akcji, wielkich emocji i gry interesów. Konstytucja była też ostatnim aktem formalnie niepodległej Rzeczypospolitej i najjaśniejszym punktem
Dawniej bywała to głównie ucieczka przed represjami. Dziś w głównej mierze decydującym czynnikiem jest szukanie lepiej płatnej pracy lub po prostu lepszego miejsca do życia. Szacuje się, że prawie co czwarty Polak mieszka dziś poza granicami kraju. Dla części z nich jest to chwilowe, aby poznać lepiej świat i zarobić na przyszłe życie w Polsce.
2 maja obchodzimy w Polsce Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. W tym dniu nie zapomnijmy wyeksponować naszych narodowych barw! Zanim jednak wyprasujemy proporce i bandery, po czym powiesimy je przy domach - warto przypomnieć sobie podstawowe informacje, dotyczące polskiej flagi. Historia Najstarsze wzmianki o polskiej chorągwi dotyczą legendarnego Lecha, założyciela państwa polskiego – Marcin Bielski, XVI-wieczny kronikarz podawał,
Jak co roku, Muzeum Wsi Opolskiej zaprasza do wzięcia udziału w konkursie fotograficznym pn. “Zabytkowa architektura wsi opolskiej”. Tegoroczna edycja rozpocznie się 18 maja i potrwa do 30 czerwca. Tematyka konkursu obejmuje zabytkową architekturę z obszarów wiejskich Opolszczyzny; wpisują się tu zarówno obiekty drewniane, małej architektury, budowli poprzemysłowych czy przypałacowych, oraz inne elementy krajobrazu wiejskiego,
Biblioteka Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi Oddział w Puławach posiada cenny księgozbiór, który liczy około 360 tysięcy jednostek bibliotecznych, w tym 207 tysięcy wydawnictw zwartych, około 139 tysięcy wydawnictw ciągłych i 12 tysięcy zbiorów specjalnych. W zbiorach biblioteki znajdują się dwie cenne kolekcje: stare druki (828 woluminów z XVI–XVIII wieku) i polonica XIX-wieczne (około
Dawniej w weekend majowy mieszkańcy miast wyjeżdżali w góry, nad jezioro, czy nad morze. Przed II wojną światową jednym z miejsc zawsze chętnie odwiedzanych przez turystów było Zakopane z nieodłączną Gubałówką i Morskim Okiem. Popularne były wypady na spływ Przełomem Dunajca oraz do Trójmiasta na rejsy po Bałtyku. W Warszawie na przykład słynne były majówki
Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” oraz Związek Górnośląski zapraszają do udziału w 27 przeglądzie pieśni śląskich. Tegoroczna edycja poświęcona jest 100 rocznicy powstań śląskich. Do udziału zaproszone są dzieci, młodzież, ale także i dorośli. W pierwszym etapie konkurs zorganizowany jest w formule on-line: opiera się na prezentacjach wokalno-instrumentalnych audio-video. Zgłoszenia do 23 kwietnia. Więcej na: Zespół
Konkurs „Woda na młyn polskiego rolnictwa – tradycja i perspektywy gospodarki wodnej na polskiej wsi” dobiegł już końca. Otrzymaliśmy wiele ciekawych zgłoszeń zawierających szczegółową dokumentację dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego związanego z gospodarowaniem zasobami wodnymi na obszarach wiejskich. Za wszystkie serdecznie dziękujemy. Woda pełni bardzo ważną funkcję w środowisku naturalnym Jest niezbędna w produkcji rolniczej, wpływa na
30 kwietnia przypada Ogólnopolski Dzień Konia. Przez długi czas konie były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe, pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco ich rolę. Dzisiaj hoduje się je głównie w celach rekreacyjno-sportowych. Przy okazji tego święta warto przypomnieć jak ważne miejsce zajmowały konie w polskim krajobrazie, w polskiej symbolice narodowej i w
Koło Gospodyń Wiejskich w Rudzie Białaczowskiej zostało założone w czerwcu 2019 roku i obecnie liczy 40 członków. Funkcję przewodniczącej pełni Pani Grażyna Trawińska, która jest również sołtysem wsi. Ruda Białaczowska to średniej wielkości wioska położona w południowo-zachodniej części gminy Gowarczów. Miejscowość liczy około 500 mieszkańców. Atrakcją tego miejsca jest jeden z ostatnich działających młynów nad rzeką
Robią to wszyscy – młodzi i starsi, kobiety i mężczyźni, arystokraci i zwykli ludzie. Stanowi wspólny składnik wszystkich kultur bez względu na rejon. Łączy ludzi, których dzieli język, kolor skóry czy narodowość. Jak kultura ludowa jest czymś, co sięga do źródeł, czymś pierwotnym, naturalnym i szczerym. Taniec - od niepamiętnych czasów obecny w życiu człowieka,
Polskie tańce narodowe wywodzą się z kultury ludowej, ale w trakcie swego rozwoju historycznego tak się zmieniały, że obecnie niewiele mają wspólnego ze swoimi wiejskimi pierwowzorami. Zachowały jednak cechy charakterystyczne dla regionu, z którego się wywodzą. Pierwsze informacje o ich istnieniu zawarte w zachowanych nutach, pamiętnikach, kronikach sięgają wieku XV, a nawet wcześniej. Jednak nieznaczny
Jeszcze nie tak dawno słowo „sołtys” kojarzyło się z mężczyzną w sile wieku. Dziś coraz częściej funkcję tę pełnią kobiety. Kolejna bohaterka akcji „Aktywiści wiejscy” ma 23 lata, a już zdołała podbić serca społeczności, w której działa. Jest sołtysem wsi Klusek w gminie Gostynin, ale także założycielką i prezeską Stowarzyszenia Aktywnych Kobiet Kluska, które spośród
Biblioteka Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi Oddział w Puławach posiada cenny księgozbiór, który liczy około 360 tysięcy jednostek bibliotecznych, w tym 207 tysięcy wydawnictw zwartych, około 139 tysięcy wydawnictw ciągłych i 12 tysięcy zbiorów specjalnych. W zbiorach biblioteki znajdują się dwie cenne kolekcje: stare druki (828 woluminów z XVI–XVIII wieku) i polonica XIX-wieczne (około
Zawód lekarza weterynarii posiada niezwykle długą tradycję, sięga ona bowiem 3 tysięcy lat. Do dnia dzisiejszego specjaliści ci pełnią bardzo ważną rolę w naszym społeczeństwie. Służą pomocą nie tylko zwierzętom, ale również dbają o zdrowie ludzi, poprzez sprawowanie nadzoru nad produkcją środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego. Celem nadrzędnym wszystkich ich działań jest zawsze dobro człowieka w
![„Hippika o koniach” Kraków, [1647]](https://archiwum.nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2021/04/Reprint-z-2015-960x590.jpg)
Polish