Można w nich wypiekać chleb, uczestniczyć w weselu sztygara, wziąć udział w Jarmarku Hobbitów a nawet stanąć oko w oko z dinozaurem. Wioski tematyczne to dla mieszkańców sposób na zarobek i promocję swojej miejscowości i lokalnych produktów a dla turystów ciekawy pomysł na spędzenie czasu i edukację poprzez zabawę. Takie wioski są już we wszystkich województwach, a ich oferta wciąż rośnie i staje się coraz bardziej interesująca.

Wioski tematyczne to nic innego jak wsie z motywem przewodnim. Powstają na bazie zasobów przyrodniczych, kulturowych czy historycznych danego regionu, ale bywają także inspirowane literaturą czy kulturą masową. Pierwsza wioska tematyczna w Polsce powstała w 2000 r. w Sierakowie Sławieńskim w woj. zachodniopomorskim.  W ramach Strategii Rozwoju Gminy Sianów powstała, inspirowana książkami J.R.R. Tolkiena „Wioska Hobbitów”. Przedsięwzięcie to było metodą na uatrakcyjnienie oferty turystycznej regionu oraz walkę z bezrobociem.

Od tamtej pory w Polsce powstało wiele wiosek tematycznych we wszystkich regionach kraju. W większości są to inicjatywy całkowicie oddolne. Miejsca te ożywiają gospodarkę, ale przede wszystkich aktywizują i integrują mieszkańców. Przedsiębiorcy, samorządy, gospodarstwa i zwykli ludzie mają wspólny cel i wspólnie budują markę i dobre imię swojej miejscowości.

Wioska tematyczna może mieć formę prawną stowarzyszenia, fundacji, związku stowarzyszeń, spółdzielni socjalnej lub spółki prawa handlowego o statusie non for profit. Od kilku lat opracowane są standardy, które takie miejsca powinny spełniać. Poza tym wioski posiadające ofertę tematyczną dla grup szkolnych i turystów indywidualnych mogą ubiegać się o certyfikat „Gwarancja Przygody”, który świadczy o wysokiej jakości świadczonych usług i odpowiednią prezentację i promocję dziedzictwa polskiej wsi. Certyfikat może otrzymać wioska prowadzona przez organizację pozarządową i spełniająca pewne kryteria: musi działać na rzecz promocji i poprawy warunków życia mieszkańców, posiadać ofertę składającą się z co najmniej dwóch różnych elementów, mieć wyraźne oznakowanie czy prowadzić swoją stronę www lub na portalu społecznościowym.

Rodzaje wiosek i atrakcji jakie można w nich znaleźć to dowód na wielką kreatywność i pomysłowość aktywistów z regionów wiejskich. Wiele wiosek czerpie z przeszłości, opiera się na historii i tę historię pokazuje. Są miejsca, w których można doświadczyć tego jak żyli nasi przodkowie. W innych z nich można szukać dawno ukrytego skarbu, przy okazji poznając lokalną historię i legendy. Inne miejsca opierają się sztuce, rzemiośle i rękodziele – w nich można wytworzyć coś samodzielnie lub tylko podziwiać jakie cuda wychodzą spod rąk specjalistów. Motywem przewodnim wiosek mogą też być zawody – te wymarłe, ale również aktualnie istniejące. Pozwalają one wcielić się w rolę górnika, kowala czy np. hutnika. Prawdziwą inspiracją dla pomysłodawców takich miejsc jest przyroda.  Istnieją wioski kwiatowe, grzybowe czy ptasie. Okazuje się, że nawet zwykły piasek i kamień może stanowić atrakcję – w woj. dolnośląskim jest Wioska Piasku i Kamienia. Wykorzystując te jakże popularne i – wydawałoby się – banalne materiały można nauczyć się robić takie cuda jak kamienne witraże czy piaskowe świece.

Gdy jedne wioski szukają inspiracji w wokół siebie, inne opierają się na tym co bardzo daleko. W takich miejscach dobrą zabawę znajdą np. pasjonaci UFO i kosmitów. Z kolei np. w Bałtowie w woj. świętokrzyskim można stanąć oko w oko z dawno wymarłymi dinozaurami.

Wioski tematyczne istnieją już w każdym województwie. Ciągle powstają nowe a ich potencjał jest wciąż niewyczerpany. Nieskończona jest także wyobraźnia lokalnych aktywistów i ich kreatywność w promowaniu własnego rejonu i jak najszerszym wykorzystywaniu wszelkich zasobów jakie te rejony posiadają. Przy szukaniu pomysłów na spędzenie weekendu lub wakacji warto rozejrzeć się wokół i przejrzeć ofertę wiosek tematycznych. Są to jedyne w swoim rodzaju miejsca, w których można się czegoś nauczyć, zabawić a także rozwinąć wyobraźnię. W każdej z nich znajdzie się coś atrakcyjnego dla osób w każdym wieku, stanowią więc także wspaniałą propozycję na mądrą rozrywkę dla całej rodziny.

Tekst: Magdalena Trzaska

 

Źródła:
www.wioskitematyczne.pl
www.wioskizpomyslem.pl

 
Foto. pixabay.com