Rozśpiewane „Makoszanki”

Gdzie słyszysz śpiew – tam wchodź,
Tam dobre serca mają.
Źli ludzie – wierzaj mi –
Ci nigdy nie śpiewają.

Johann Wolfgang von Goethe

Pomysł powstania KGW w Makoszynie zrodził się na sesji Rady Gminy Bieliny. Leszek Bakalarz – ówczesny zastępca przewodniczącego Rady Gminy Bieliny, radny sołectwa Makoszyn oraz Tadeusz Baran – sołtys sołectwa Makoszyn dowiedzieli się, że gmina dysponuje funduszami na działania społeczne, na funkcjonowanie Kół Gospodyń Wiejskich i jako pierwsi w gminie postanowili założyć takie koło. Nie żałowali swojego wolnego czasu, chodzili od domu do domu i zachęcali panie do działania na rzecz wspólnego dobra. Przedstawiali ideę powstania takiego Koła w naszej miejscowości, pokazywali same dobre strony takiej aktywności: wspólne spotkania, wyjście z domu, oderwanie się od codziennych obowiązków, promowanie naszej miejscowości, integracja mieszkańców, organizowanie wspólnych wyjazdów do kina, teatru itp. Mieli taki dar przekonywania, że bez większego kłopotu udało się.

No i niby nic, a tak to się zaczęło. Chętne wrażeń, nowych doświadczeń, wspólnego spędzania czasu, rozsławiania naszej miejscowości podjęłyśmy pałeczkę i podtrzymujemy ją do dnia dzisiejszego.

20 stycznia 2008 roku w Szkole Podstawowej w Makoszynie odbyło się spotkanie informujące społeczność o powołaniu Koła Gospodyń Wiejskich, które rozpoczęło swoją działalność jako pierwsze w gminie Bieliny. My członkinie Koła starałyśmy się, aby wypaść jak najlepiej. Wspólnymi siłami w kuchni szkolnej przygotowałyśmy różne potrawy z przepisu naszych mam: kapustę z grochem, łazanki, pyzy (gałki) z mlekiem albo ze skwarkami, pierogi z mięsem i grzybami, placki ziemniaczane; nie zabrakło rosołku, bigosu i pysznego ciasta do kawy. Była to prawdziwa, podtrzymująca regionalne tradycje uczta w starodawnym stylu, dla zaproszonych gości, władz gminy Bieliny, dla nas i mieszkańców Makoszyna. Przy długim, rozstawionym na korytarzu szkolnym stole biesiadowaliśmy kilka godzin, śpiewając ludowe piosenki. Spotkanie rozpoczęłyśmy utworem, specjalnie ułożonym przeze mnie, o członkiniach naszego powstającego Koła, przedstawicielach władzy i celu spotkania. Pierwszy nasz występ, choć w różnych strojach, okazał się udany Dostałyśmy gromkie brawa. Zachęciło nas to do dalszej działalności. Od tego dnia miejscem naszych cotygodniowych spotkań pozostała klasa szkolna.

W szkole podstawowej w Makoszynie odbyło się kolejne spotkanie z udziałem pań z Centrum Kultury z Bielin oraz przedstawicieli Świętokrzyskiego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Kielcach, na którym powołano Koło Gospodyń Wiejskich w Makoszynie. Zostało ono zarejestrowane w Świętokrzyskim Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Kielcach, a od 13 grudnia 2018 roku w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie.

Pierwszą przewodniczącą KGW w Makoszynie została Barbara Michalska. Koło Gospodyń Wiejskich przyjęło nazwę „Makoszyńskie Przepióreczki”. Od początku założenia Koła byłam w Zarządzie, pełniąc funkcję wiceprzewodniczącej – bardzo często spełniającej zadania przewodniczącej do 2014 roku.

 

 

Po kolejnych wyborach powierzono mi zaszczytną rolę przewodniczącej. Z przyjętych obowiązków starałam się zawsze wywiązywać najlepiej jak potrafiłam, aby było wśród nas wzajemne zrozumienie, chęć do współpracy i radość z niej płynąca. Całą działalność bardzo dokładnie odzwierciedla prowadzona przeze mnie skrupulatnie od samego początku do obecnej chwili kronika KGW, ilustrowana bogato zdjęciami, zachowująca pamięć naszych spotkań, osiągnięć i wyjazdów. Od samego początku nie mogłyśmy spocząć na laurach, zbierałyśmy się co tydzień na wspólnej kawie przygotowując razem różne smakołyki, piekłyśmy i gotowałyśmy w udostępnionej nam kuchni szkolnej.

Pełne zapału i chęci do działań już na Wielkanoc przygotowałyśmy montaż słowno- muzyczny „Święconka” gwarą, w którym wystąpiłyśmy w roli aktorów. Nie zabrakło koncertu piosenek ludowych z naszego regionu. Zaproszeni przedstawiciele Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach, Świętokrzyskiego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Kielcach, miejscowe władze Urzędu Gminy Bieliny, mieszkańcy byli pełni podziwu dla naszych umiejętności aktorskich i śpiewaczych. Dostałyśmy od Dyrektor WDK w Kielcach Małgorzaty Michałowskiej–Wójcik propozycję utworzenia zespołu śpiewaczego, którą szybko wcieliłyśmy w życie. Znaleźli się również Panowie, którzy bardzo chętnie przygrywali nam na instrumentach muzycznych: na akordeonie, saksofonie i bębenku.

I tak rozpoczął swoją działalność Zespół Śpiewaczy „Makoszyńskie Przepióreczki”, w skład którego weszły wszystkie członkinie KGW. Wspólny śpiew przy akompaniamencie tego zespołu dawał nam dużo satysfakcji. Śpiewałyśmy długimi godzinami, co przekładało się na nasze osiągnięcia na przeglądach piosenki ludowej, koncertach kolęd, pieśni pasyjnych, w myśl powiedzenia: „Ludowo muzyka, ludowe śpiewanie w nasym Makosynie nigdy nie łustanie”.

Obecnie Koło liczy 12 czynnych członkiń i trzech członków honorowych. Wszystkie panie tworzą Śpiewaczy Zespół Ludowy. Na początku nazywał się on „Makoszyńskie Przepióreczki”. W grudniu 2014 roku, po kolejnych wyborach, zmieniłyśmy nazwę naszego zespołu na „Makoszanki”. Spotykamy się w zależności od potrzeb, bardzo często, zwykle raz w tygodniu. Prowadzimy bardzo dokładną i bogatą kronikę naszej działalności. Rozsławiamy rodzinną miejscowość Makoszyn i gminę Bieliny nie tylko na naszym terenie, ale również w gminach ościennych powiatu kieleckiego, województwa świętokrzyskiego i poza jego granicami. Śpiewamy piosenki ludowe gwarą, ja układam swoje, tematycznie związane z różnymi uroczystościami, np. Sesją Rady Powiatu 2009, oddaniem drogi „Schetynówki” w Makoszynie, boiska i placu zabaw wybudowanego w Makoszynie z projektu „Odnowa wsi”, święta truskawki, dożynek. Członkinie naszego Koła wiją co roku wieńce dożynkowe na święto Matki Bożej Zielnej jako podziękowanie za plony. Wieńce po uroczystościach w parafii reprezentują Makoszyn na Dożynkach Gminnych w Bielinach.

Dotychczas uczestniczyłyśmy w projektach unijnych „Spod strzech bielińskich w objęcia Melpomeny” i „Łysogórskie gosposie jak pięknie żyć uczą się”. Mogłyśmy rozwijać swoje pasje i zainteresowania poprzez udział w warsztatach aktorskich, w szeregu wydarzeń kulturalnych, takich jak wyjazdy do teatru, operetki, teatru muzycznego, opery. Uwieńczeniem pracy był nasz debiut aktorski we wspaniałym spektaklu „Wilijo Świetego Jedrzeja u Iwonów”, który zaprezentowałyśmy publiczności na Dniu Tradycji i Kultury Gminy Bieliny 2009.

Brałyśmy także udział w promocji dziedzictwa kulturowego regionu świętokrzyskiego i kulturalnej niedzieli z gwarą świętokrzyską 2011 r., której organizatorem był znawca gwary świętokrzyskiej prof. Stanisław Cygan – wykładowca Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach oraz w promocji jego książki „Z gwary świętokrzyskiej”.

Dużym przeżyciem było dla nas śpiewanie w „Ludowych Rytmach” – audycji radia Kielce w 2010 roku, kolęd i pastorałek w roku 2012 i nowe nagranie piosenek ludowych w 2013. W 2015 roku zorganizowałyśmy dwa kolejne nagrania pieśni wielkopostnych oraz nagrania najpiękniejszych piosenek ludowych z naszego repertuaru. do Radia Kielce Nasz zespół w dalszym ciągu często można usłyszeć na antenie Radia Kielce w audycji „Ludowe Rytmy”oraz w „FOLK-RADIO”.

Odbyłyśmy także pierwszą wizytę w studiu Telewizji Polskiej Oddział Kielce na żywo w programie „Nasz Region”. Zaprezentowałyśmy tam umiejętności kulinarne i nasze przepiórcze głosy w piosenkach śpiewanych gwarą. Jako dekoracja wnętrza służyły moje prace szydełkowe i haftowane obrazy. W 2010 r. śpiewałyśmy w TVP Kraków, oczywiście gwarą, piosenki ludowe, by zachować ją dla przyszłych pokoleń, a ja prezentowałam swoje prace szydełkowe i haftowane obrazy „igłą malowane”.

Stale uświetniamy msze święte w naszym parafialnym kościele w Makoszynie – śpiewamy kolędy i pastorałki, dając całą oprawę muzyczną mszy. Modlimy się przy grobie Pana Jezusa w Wielki Piątek, niesiemy obraz w procesyjnym orszaku Bożego Ciała, uczestniczymy w uroczystościach odpustowych, rocznicach poświęconych świętemu Janowi Pawłowi II, pamiętamy o imieninach ks. Proboszcza.

20 lipca 2014 roku przedstawicielki KGW „Makoszyńskie Przepióreczki” razem z koleżankami z innych Kół Gospodyń z gminy Bieliny wzięły udział we wspólnej audycji Radia Kielce „W dobrym miejscu” prowadzonej na żywo. W marcu 2014 roku członkinie KGW „Makoszanki”wzięły udział w nagraniu TVP Kielce do programu Kingi Jesionowskiej „Wieś w odnowie”, mówiąc o kultywowaniu lokalnych tradycji. Członkinie Zespołu Śpiewaczego „Makoszanki” przyjęły prośbę radnego Makoszyna – Leszka Bakalarza i pomogły zorganizować „Żywą Szopkę” na terenie gminy bielińskiej w Zagrodzie w Kakoninie i w Osadzie Średniowiecznej w Hucie Szklanej. Zaśpiewały najpiękniejsze kolędy znane i dawne językiem gwarowym.

Zespół współpracuje również z Ludowym Zespołem Sportowym w Makoszynie. Członkinie służyły pomocą przy organizacji imprezy biegowej „Makoska Dycha”, wydając zawodnikom posiłki w strojach ludowych. Koło Gospodyń Wiejskich „Makoszanki” swą pracę opiera nie tylko na śpiewaniu pięknych piosenek ludowych, ale dużą uwagę zwraca na integrację ze środowiskiem, z osobami z którymi współpracuje: z władzami Urzędu Gminy w Bielinach, z pracownikami Centrum Tradycji, Turystyki i Kultury Gór Świętokrzyskich, z Wojewódzkim Domem Kultury w Kielcach.

Nasze Koło uczestniczyło w konkursie pod nazwą „150 Kół na 150 lat KGW” otrzymując „Złoty Kłos”- honorowy symbol portalu.

Te cudowne spotkania przerwała pandemia koronawirusa COVID-19. Czekamy z utęsknieniem na powrót do normalności i naszych koncertów.

Jako przewodnicząca KGW „Makoszanki” uczestniczyłam w wizycie w Pałacu Prezydenckim w Warszawie na spotkaniu „Tradycja jest Kobietą”, w związku z obchodami 150 rocznicy powstania KGW, na zaproszenie Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z delegacją z Gminy Bieliny.

 

 

Zespół Śpiewaczy „Makoszanki” zorganizował również spotkanie przy ognisku, w którym oprócz miejscowych władz wzięli udział przedstawiciele Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach, Świętokrzyskiego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Kielcach.
Pogoda sprawiła nam dużo kłopotu, deszcz padał od rana do wieczora. Wpadłam na pomysł, aby ognisko płonęło w szkole na holu. I tak się stało – ułożone drewno pięknie w kształt ogniska, a w środku lampka z czerwoną żarówką symbolizowało tlący się ogień. Brakowało zapachu dymu i pryskających iskier. Wokół zgromadzeni na szkolnych ławeczkach uczestnicy radośnie i z humorem rozpoczęli piosenką harcerską „Płonie ognisko”.

Praca w Kole Gospodyń Wiejskich, Zespole Śpiewaczym „Makoszanki”, daje nam dużo satysfakcji, zadowolenia ze wspólnie spędzonego czasu. Możemy oderwać się od codziennych obowiązków domowych, aby wspólnie porozmawiać, pośpiewać, zapomnieć nieraz o problemach dnia codziennego. Bardzo chętnie angażujemy się w pracę społeczną, cieszą nas wszystkie osiągnięcia i dodają siły do dalszego działania, pozwalają zapomnieć o drobnych problemach, których nie brakuje w żadnej dziedzinie życia.

Bardzo cieszymy się z każdej chwili spędzonej razem, z czasu poświęconego dla dobra społecznego, dla dobra drugiego człowieka, któremu śpiewem dostarczyliśmy trochę radości. Zadowolenie słuchaczy to największa nagroda jaką otrzymujemy na żywo.

Mamy nadzieję, że to nie koniec, wszystko jeszcze przed nami, kiedy znów będziemy mogły wyjść na scenę i śpiewać nasze ulubione świętokrzyskie pieśni ludowe śpiewane gwarą bielińską i prezentować umiejętności kulinarne.

Tak to właśnie historia naszej kulturalnej działalności od 13 lat Kołem Gospodyń „Makoszanki” się toczy i dołożymy wszelkich starań, aby wzrastała aktywność, pomysły na nowe sposoby działalności, aby nie zabrakło chętnych do jej kontynuacji z pokolenia na pokolenie. Dbamy o nasz wizerunek i wciąż piszemy, dla młodszego pokolenia, piękną opowieść o KGW na kolejnych kartach naszej historii.

Tekst: Maria Skrzyńska
Korekta: Teresa Śliwa
Red. Joanna Radziewicz
Fot. Z arch. KGW „Makoszanki”