Ryszard Miazek, w przestrzeni publicznej bardziej znany był jako prezes Telewizji Publicznej, a mało kto wie, że przez kilkanaście lat był ściśle związany z Centralną Biblioteką Rolniczą – obecnie włączoną do Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi. Funkcję dyrektora tej instytucji kultury pełnił dwukrotnie. Najpierw w latach 2003 – 2007, a następnie, z przerwą na pracę w Mazowieckim Centrum Kultury, do końca stycznia 2015. Odnowił historyczny gmach przy Krakowskim Przedmieściu 66 i stworzył dobre warunki do pracy w tych wnętrzach. Był redaktorem naczelnym, wydawanego przez Bibliotekę, kwartalnika popularno-naukowego „Kultura Wsi” do końca 2016 roku. Przez lata był też wykładowcą, prowadzonego w CBR, Staromiejskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, którego był inicjatorem i założycielem. Zostawił trwały ślad w rozwoju instytucji i jej odnowie, w historii kultury ludowej oraz w sercach pracowników byłej CBR.

      Dr Ryszard Miazek swoją przygodę z Centralną Biblioteką Rolniczą rozpoczął w 2003 r. Od początku był zafascynowany historią i architekturą tego miejsca. Uważał siedzibę biblioteki za jeden z najpiękniejszych zabytków na Trakcie Królewskim, który wart jest szczególnej ochrony, nie tylko ze względu na swoje piękno, ale i miejsce zapisane w tradycji narodowej. To jedyny w swoim rodzaju pomnik kultury obywatelskiej, który powinien dalej przemawiać do serc i umysłów obecnych i przyszłych pokoleń Polaków – pisał we wspomnieniach.

Niestety w 2003 r. piękne wnętrza gmachu robiły wrażenie bardzo zaniedbanych. Dlatego w pierwszej kolejności dyrektor Miazek postawił odnowić jedną z największych i najpiękniejszych Sal w Warszawie, która znajdowała się na pierwszym piętrze Biblioteki. Zamarzył, aby przywrócić temu miejscu pierwotną funkcję dawnej Sali Odczytowej, gdzie niegdyś odbywały się m.in. wykłady, inauguracje roku akademickiego, szkolenia, uroczyste spotkania naukowców. I marzenie swoje spełnił 8 maja 2006 roku, gdy z okazji Dni Bibliotekarza zorganizowano uroczystość zakończenia remontu Sali Odczytowej. Efekt był zniewalający!

Kolejną decyzją dyrektora Miazka było powołanie nowej komórki odpowiedzialnej za działalność informacyjno-promocyjną, która zajęła się także organizowaniem wystaw. Pierwsza wystawa poświęcona była tradycji miejsca i prezentowała historię gmachu Centralnej Biblioteki Rolniczej. Następna we wrześniu 2003 roku, poświęcona została przyrodzie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Zaowocowała przyjęciem zaproszenia do zwiedzania parku przez pracowników Biblioteki, co dało początek corocznym wycieczkom pracowników do najciekawszych regionów Polski. Przez najbliższe kilkanaście lat pracownicy Biblioteki razem z Dyrektorem Miazkiem odwiedzili takie regiony jak: Dolny Śląsk, Podhale, Pomorze, Mazury, Świętokrzyskie, Wielkopolska, Suwałki. Po odejściu Dyrektora Miazka do Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego nadal kontynuowaliśmy tradycję organizowania wycieczek. To przecież On zaszczepił w nas podróżniczego bakcyla, dlatego tym bardziej chcieliśmy kontynuować tę inicjatywę – wspominają pracownicy obecnego NIKIDW, dawniej CBR.

Innego rodzaju inicjatywą, której dr Miazek był „ojcem chrzestnym” było zorganizowanie we wrześniu 2003 r. Warszawskiego Święta Plonów, które od następnego roku przybrało nazwę Warszawskiego Święta Chleba. Impreza organizowana wspólnie z Warszawskim Cechem Piekarzy i innymi instytucjami związanymi z rolnictwem i wiejską kulturą, wyrosła na największą, coroczną, adresowaną do mieszkańców Warszawy, imprezę plenerową. W tym roku (2020), gdyby nie obostrzenia związane z pandemią koronawirusa, obchodzilibyśmy osiemnastą edycję tego święta.

Podczas pierwszych lat swego urzędowania Dyrektor Miazek skupił się m.in. na rewitalizacji gmachu. Rozpoczęto remonty: magazynu książek, nowej czytelni, pomieszczenia dla zbiorów specjalnych, któremu zapewniono własny system klimatyzacji oraz Sali Odczytowej. To jemu zawdzięczamy odnowienie elewacji frontowej, wizytówki całego gmachu oraz elewacji oficyny.

W 2004 dr Ryszard Miazek wyszedł z inicjatywą powołania do życia dwumiesięcznika Rolniczy Magazyn Elektroniczny (RME), która spotkała się z dużym zainteresowaniem czytelników i pozwoliła lepiej wypełniać statutowe cele i zadania Centralnej Biblioteki Rolniczej. RME stał się kontynuatorem tradycji „Nowoczesnego Rolnictwa”, miesięcznika wydawanego przez Bibliotekę w latach 1994-1999. Pismo ukazuje się do dziś na stronie https://www.rme.cbr.net.pl/, każdego miesiąca artykuły zamieszczane w periodyku czyta kilkadziesiąt tysięcy osób. Przybywa ciekawych artykułów i nowych treści, a wszystko jest związane z rolnictwem i dziedzictwem kulturowym polskiej wsi. W listopadzie 2020 r. ukazał się już 100. numer tego pisma.

W 2005 roku przypadała 50. rocznica utworzenia CBR. Z tej okazji Dyrektor Miazek wyszedł z inicjatywą nadania bibliotece imienia prof. Michała Oczapowskiego, długoletniego dyrektora Instytutu Agronomicznego w Marymoncie w pierwszej połowie XIX wieku. 12 maja tego samego roku, w odnowionej już częściowo Sali Odczytowej z udziałem ministra rolnictwa i rozwoju wsi Wojciecha Olejniczaka, Michał Oczapowski został patronem CBR. Kilka miesięcy później podczas uroczystości 50. Biblioteki w listopadzie Dyrektor zgłosił do ministra propozycję wydania nowej encyklopedii rolnictwa w nawiązaniu do pomnikowego dzieła, jakim była przed ponad 100 laty licząca 12 tomów Encyklopedia Rolnicza wydawana staraniem i nakładem Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Projekt spotkał się z dużym zainteresowaniem środowiska naukowego. Wkrótce został powołany komitet organizacyjny i redakcyjny. Niestety, ostatecznie nie został zrealizowany.

W 2005 roku pragnąc nawiązać do tradycji Sali Odczytowej Dyrektor Miazek zainicjował cykl otwartych Spotkań Obywatelskich. Zdobyte wtedy doświadczenie pomogło mu kilka lat później przy organizowaniu i formatowaniu działalności Uniwersytetu Trzeciego Wieku, który stanowi stałą formę spotkań, wykładów i różnorodnych zajęć odpowiadających zainteresowaniem śródmiejskich mieszkańców Warszawy. Dla tego samego środowiska zorganizował od 2004 roku kursy komputerowe dla seniorów, które cieszyły się dużym powodzeniem.

Od kwietnia 2007 do lipca 2008 Dyrektor Miazek był oddelegowany do pracy w Mazowieckim Centrum Kultury, gdzie nadzorował warszawskie galerie i działalność wydawniczą. Tam podpatrzył jak działa Uniwersytet Trzeciego Wieku. Po swoim powrocie do CBR utworzył Staromiejski UTW im. Marii Skłodowskiej-Curie, który działa do dzisiaj. Uniwersytet przyjął przyrodniczo-humanistyczny profil, co spotkało się z dużym zainteresowaniem, o czym świadczy bardzo duża liczba słuchaczy.

Ponowne objęcie funkcji dyrektora, wspominał: Zawdzięczałem to m.in. pracownikom Biblioteki, którzy towarzyszyli mi wytrwale w pracy i w walce, tworząc także przychylną atmosferę dla mojego powrotu. Trudno mi wymieniać ich z imienia i nazwiska. Wszystkim jednakowo dziękuję.

Wkrótce, dzięki staraniom Dyrektora Ryszarda Miazka zakupiono sprzęt do digitalizacji zbiorów, które były prezentowane w formie elektronicznej w nowoutworzonej Cyfrowej Bibliotece Rolniczej.
Dyrektor Miazek na tym nie poprzestał. W 2011 roku zrodził się pomysł uhonorowania patrona biblioteki prof. Michała Oczapowskiego popiersiem. Dyrektor zdecydował, że pomysł ten warto poszerzyć także o inne postacie zasłużone dla nauki i praktyki rolniczej. W ten sposób w Bibliotece zainicjowano: Galerię Postaci Zasłużonych dla Polskiego Rolnictwa (Meritorium Agriculture). Projekt ten zyskał akceptację w szerszym środowisku naukowym, a ówczesny minister rolnictwa objął go honorowym patronatem. Do stycznia 2015 roku, popiersiami lub portretami uhonorowano siedem postaci.

Jedną z ostatnich inicjatyw dr Miazka było rozpoczęcie wydawania kwartalnika popularnonaukowego pt. „Kultura Wsi. Ludzie – Wydarzenia i Przemiany”, co pozwoliło lepiej wykorzystać potencjał intelektualny pracowników. Kwartalnik (z przerwą) jest wydawany do dziś. W styczniu 2021 roku ukaże się nowy numer pisma.

Tak dzisiaj wspominają swojego Szefa Pracownicy Centralnej Biblioteki Rolniczej (obecnie Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi):
„Dyrektor Miazek w CBR stworzył miejsce, w którym chciało się pracować, do którego chciało się wracać i w którym każdy – bez względu na poglądy – mógł czuć się dobrze i spotykał się z szacunkiem i zrozumieniem. Jako dyrektor dbał nie tylko o stosunki w pracy, ale także o rozwój, edukację i dobre samopoczucie swoich podwładnych. Wielu z nas to on właśnie przyjmował do pracy. Za jego rządów Biblioteka rozkwitała. Zawsze będziemy pamiętać organizowane przez niego wycieczki krajoznawcze, opowieści o historii i ważnych miejscach naszego kraju, a także śpiewy przy ognisku. Był jedną z takich osób, których dziś wydaje się być coraz mniej – bez względu na sytuację – umiał zachować klasę i godność. Dla wielu z nas był autorytetem.
Na zawsze pozostanie w naszej pamięci”.

Tekst: Aleksandra Szymańska
Wstęp i biogram: Rafał Karpiński
Fot. Z archiwum Centralnej Biblioteki Rolniczej

Źródła:
•Miazek R., Sprawozdanie końcowe (2003-2007, 2008-2015), Warszawa 2015
•Kamiński D. (oprac.), Historia miejsca. Dzieje posesji przy ulicy Krakowskie Przedmieście 66 na przestrzeni wieków, Warszawa 2010
•50-lecie Centralnej Biblioteki Rolniczej im. Michała Oczapowskiego, praca zbior. pod red. W. Mierzeckiej i E. Osińskiej-Kassy, Warszawa 2005