Koło Gospodyń Wiejskich Wierzbno
Koło Gospodyń Wiejskich w Wierzbnie powstało w 1965 r. jako jednostka Kółka Rolniczego. Na początku istnienia liczyło 60 członkiń. Do pierwszego zarządu należały panie: Cecylia Kasprzak (przewodnicząca), Kazimiera Guździoł (zastępca przewodniczącej), Maria Szymczak (sekretarz), Janina Guździoł (skarbnik). W następnych latach funkcje przewodniczącej kontynuowały: Łucja Celmer, Janina Guździoł, a obecnie Małgorzata Mróz. Siedzibą Koła w pierwszych latach działalności był budynek szkoły podstawowej. Następnie członkinie rezydowały w nowo wybudowanej sali wiejskiej, gdzie została zorganizowana kuchnia, która jest czynna do dzisiaj.
Niestety nie zachowały się pisemne przekazy dokumentujące działalność KGW obejmujące okres od momentu założenia do dnia dzisiejszego. Jednakże z przekazów ustnych pań działających w tamtym okresie, udało nam się ustalić pewne fakty. Otóż pierwsze lata działalności skupiały się przede wszystkim na wzajemnej pomocy w gospodarstwach rolnych, organizowaniu wiejskich uroczystości, do których jako największą można zaliczyć parafialne dożynki, które trwale wpisały się w naszą tradycję. Były symbolem ciężkiej pracy rolników, stanowiły wyraz ich podziękowania za trud i plony ziemi. Święto plonów zawsze miało istotne znaczenie dla każdego gospodarza, było organizowane co roku przez Księdza Proboszcza, którego członkinie Koła Gospodyń zawsze wspomagały. Kosze z owocami, wieniec dożynkowy, były zawsze zrobione przez nasze utalentowane panie.
Koło gospodyń organizowało również wycieczki, które miały integracyjny charakter, rozwijały ich zainteresowania, umożliwiały poznawanie kraju, tradycji, kultury. Prowadzono również warsztaty gotowania, które miały na celu rozwijanie i doskonalenie zmysłów smaku, zapachu, dotyku, wzroku. Potrawy przygotowywane były na różne przyjęcia m.in. dla samotnych, na dzień chorego. Warsztaty kulinarne kształtowały u naszych pań umiejętności zdrowego i racjonalnego odżywiania.
Kursy szycia, warsztaty krawieckie były z pewnością kreatywną zabawą z materiałem, z którego nasze zdolne panie wytwarzały arcydzieła krawieckie. Podczas zajęć uczyły się podstawowych umiejętności krawieckich – szycia ręcznego, przyszywania guzików i dodatków, odrysowywania, i wycinania form na tkaninie.
W tradycję Wierzbna wpisały się także konkursy na najładniejszy ogród, które miał na celu poprawić estetykę wyglądu oraz stan środowiska naturalnego wsi. Dzięki temu nasi mieszkańcy do dziś lubią pielęgnować przydomowe ogródki i mają duży zmysł artystyczny. Do zadań członkiń KGW należały również działania socjalno-bytowe i kulturalno-oświatowe, mające na celu wdrażanie postępu w wiejskich gospodarstwach domowych, szerzenie różnych form działalności kulturalnej, poprawę stanu higieny i zdrowia na wsi, a także organizowanie pomocy rodzinom wiejskim w wychowaniu dzieci. Z przekazów zachowanych można sądzić, iż KGW prowadziło prężną działalność na różnych płaszczyznach. Brano udział w Turniejach Wsi, w maju odbywały się „majówki” – zabawy integracyjne, międzypokoleniowe dla wszystkich mieszkańców. W ten sposób kultywowano tradycje, kulturę ludową, promowano wieś.
Członkinie Koła rozprowadzały wśród mieszkańców kurczęta i paszę, które można było kupić tylko u nich. Działalność ta przysparzała im wiele pracy, m.in. musiały zorganizować samochód na przywóz drobiu, a wówczas były dwa pojazdy we wsi.
Nasze panie wykazywały się dużą zaradnością i samodzielnością. Brały udział w konkursach: „Więcej mleka wysokiej jakości”, „Więcej owoców, warzyw i kwiatów”, w których zdobywały wysokie miejsca i otrzymywały liczne dyplomy i nagrody. Co roku zimą, panie spotykały się po domach na darcie pierza, gdzie śpiewano, opowiadano różne historię, dzielono się doświadczeniem i przepisami kulinarnymi.
Do naszej kuchni została zakupiona zastawa i rozpoczęła się działalność zarobkowa. Pierwsza pani, która zajmowała się wypożyczaniem „grotów”, czyli talerzy była Pani Stefania Skowronek. Jak wynika z przekazów, w związku z wprowadzeniem stanu wojennego spotkania członkiń zostały wstrzymane. Nastąpił również duży spadek zapotrzebowania na kurczęta, które ostatecznie zaprzestano rozprowadzać w 1993 roku. Sytuacja ta jednak nie wpłynęła znacząco na istnienie KGW. Zmienił się jedynie obszar działania, na który zaczęła się składać działalność kulturalna, w tym kultywowanie tradycji oraz integracja wsi.
Można powiedzieć, że taki stan rzeczy zachował się do dzisiaj, ponieważ w większości członkinie Koła nie posiadają już gospodarstw rolnych i przyświecają im inne cele. W chwili obecnej to nie kurs Praktyczna Pani, a kurs komputerowy jest tym, czego poszukują, czy potrzebują współczesne gospodynie. Panie spotykają się na Europejskich Dniach Kobiet, czy Kongresach Kobiet, biorą udział w spartakiadach, konferencjach i szkoleniach.
Dziś Zarząd Koła, tak samo jak ich poprzedniczki, organizuje dla swych członkiń oraz dla mieszkańców sołectwa spotkania podczas Dnia Kobiet, wyjazdy do teatru, czy kina. Prowadzą szereg inicjatyw słuchając oczekiwań swych współuczestniczek. Kultywowanie tradycji kulinarnych odbywa się poprzez wypiekanie pączków oraz drobnych ciasteczek. Uprawianie nordic walkingu, gimnastyka na sali gimnastycznej, czy spotkania z dietetykiem cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Współczesna kobieta jest gospodarna i wyjątkowa.
Liczebność KGW na przestrzeni lat była różna. Koło zaczynało działalność z liczbą 60 pań, a obecnie jest ich 106. Obecne czasy i sposób funkcjonowania spowodowały, że 2 października 2018 r. KGW Wierzbno zostało wpisane do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich. Przez pryzmat dziesięcioleci działalności naszego Koła dało się zaobserwować wiele zmian jakie zaszły, nie tylko w rolnictwie, czy na wsi, bo lata 60. to przecież jeszcze urządzenia rolnicze zaprzężone w konie, a dziś po ulicach i polach sołectwa jeżdżą potężne maszyny typu John Deere, ale także w innych strefach życia i funkcjonowania społeczności. Dziś jest kolejny dzień historii KGW i mamy przywilej tworzyć ją wspólnie.
Mamy dobry początek w Bralinie, w 2020 r. dostaliśmy medal z okazji 100-lecia Odzyskania Niepodległości, który wręczył premier Mateusz Morawiecki, na ręce pani Janiny Guździoł. Pierwszych 55 lat zostało już zapisanych, nasze poprzedniczki wypełniły je bardzo pracowicie, poświęcając wiele energii wyznaczonym celom, choć nieraz było im ciężko. Skłania nas to, do wyrażenia wdzięczności za ich pracę i motywuje do podjęcia wysiłku dokonania kolejnych wielkich rzeczy, które będą mogły wpisać się w historię KGW w Wierzbnie. A teraz zabierzmy się do pracy, aby kolejne pokolenia były również z nas dumne.
Tekst: Maria Guździoł
Fot. Z arch. KGW Wierzbno