Biblioteka Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi Oddział w Puławach posiada cenny księgozbiór, który liczy około 360 tysięcy jednostek bibliotecznych, w tym 207 tysięcy wydawnictw zwartych, około 139 tysięcy wydawnictw ciągłych i 12 tysięcy zbiorów specjalnych. W zbiorach biblioteki znajdują się dwie cenne kolekcje: stare druki (828 woluminów z XVI–XVIII wieku) i polonica XIX-wieczne (około 8200 woluminów), które tworzą Narodowy Zasób Biblioteczny. W tym miejscu chcemy Państwu prezentować najciekawsze i najcenniejsze kolekcje, które biblioteka posiada w swych zbiorach. Zapraszamy również do odwiedzenia Biblioteki NIKIDW Oddział w Puławach, gdzie czytelnicy mają możliwość bezpośrednio zapoznać się z wybranymi tytułami.

***
„Opowiadanie o ubiorach, zwyczajach i obyczajach ludu polskiego:
z 12 obrazkami kolorowanemi i z 26 drzeworytami”
Nakładem i drukiem Józefa Bensdorffa
Kraków, 1863

 

 

Przechodzące z pokolenia na pokolenie zwyczaje i obrzędy są świadectwem naszych korzeni, związku teraźniejszości z przeszłością, więzi rodzinnych i społecznych łączących ludzi różnych pokoleń i różnych czasów. Stanowią o ciągłości naszej tradycji, odrębności i niepowtarzalności polskiej kultury. I choć niektóre z nich odeszły w zapomnienie lub zmieniły swoją formę, to mimo wszystko pewne zwyczajowe zachowania, ceremonie, rytuały i towarzyszące im akcesoria nadal funkcjonują w naszej rzeczywistości. Obserwuje się również powrót do dawnych tradycji rodzinnych i świątecznych o bardzo starym pochodzeniu.

 

 

Nieodłącznym elementem polskiej kultury są tradycyjne stroje. Świadczyły one o przynależności do określonej grupy społecznej i były wyrazem stanu posiadania. Swoim przepychem podkreślały wagę uroczystości, związanych zarówno z porządkiem kalendarza obrzędowego i kościelnego, jak i osobistych wydarzeń w życiu człowieka. W przypadku niektórych społeczności pełniły też rolę symbolu świadczącego o określonej przynależności narodowej.

 

 

Zbiory Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi są bogate w literaturę dotyczącą dawnych zwyczajów, obrzędów i strojów ludowych. Szczególnie polecamy książkę „Opowiadanie o ubiorach, zwyczajach i obyczajach ludu polskiego: z 12 obrazkami kolorowanemi i z 26 drzeworytami”, wydaną w 1863 roku w Krakowie.

We wstępie autor pisze:

„Jak świat wielki, tak na nim mieszkają różne narody, mówiące różnemi językami. Również i naród polski zamieszkuje wielką przestrzeń ziemi […] Po tej wielkiej przestrzeni od Karpat i źródeł Wisły, jedną stroną ku bałtyckiemu morzu, drugą ku czarnemu, i znowu zwracając Dnieprem i Dźwiną, rozsiadł się mnogi lud po wsiach i siołach, rozłożonych po polach, górach, stepach i lasach, który w każdej stronie ma inne obyczaje, zwyczaje, ubiory, zabawy, zatrudnienia stosownie do tego, jak który mieszka w jakiej okolicy.
Gdy nie każden ma sposobność być wszędzie i wszystkiemu się przypatrzyć, przeto opiszę wam te różne okolice i opowiem jaki to lud w nich żyje, a to wam da wyobrażenie, o mieszkańcach polskiego narodu, tak samo jak gdybym wam opisywał ogród, i znajdujące się w nim jabłonie, grusze, śliwy, wiśnie, orzechy, i inne drzewa wydające owoc”.

W książce znajduje się charakterystyka takich ludów, jak: Krakowianie, Podlasianie, Skalmierzaki i Proszowianie, Górale, Sandomierzanie, Mazury, Wielkopolanie, Litwini, Rusini, Wołynianie, Podolacy, Ukraińcy oraz szlachta i mieszczanie. Autor opisuje ich sposób życia, stroje, obyczaje i obrzędy. Uzupełnieniem tej publikacji są barwne tablice z ilustracjami poszczególnych ludów.

 

 

Dzieło „Opowiadanie o ubiorach, zwyczajach i obyczajach ludu polskiego: z 12 obrazkami kolorowanemi i z 26 drzeworytami” zostało wydane w Krakowie w 1863 roku nakładem i drukiem Józefa Bensdorffa. Liczy 54 strony.

Wszystkich zainteresowanych poznawaniem dawnych obrzędów i obyczajów ludu polskiego zapraszamy do naszego Katalogu Biblioteki Instytutu
http://gamma.cbr.edu.pl/F/?local_base=CAL01
oraz do Rolniczej Biblioteki Cyfrowej, http://mars.cbr.edu.pl:8080/dlibra, gdzie znajdą Państwo książki z tej dziedziny w formie elektronicznej

Oprac. Joanna Radziewicz
Fot. polona.pl – domena publiczna