Wielkopolska to region niezwykle bogaty w siedziby ziemiańskie, które stanowią nieodłączny element krajobrazu kulturowego tej krainy. Do czasów obecnych zachowały się przepiękne pałace i dwory, otoczone parkami, sąsiadujące z folwarczną zabudową, będące ozdobą całej okolicy. Dzisiaj odkryjemy dla Was na nowo dworskie siedziby w Koszutach, Koźminku, Starym Popowie, Studzieńcu i Żelazkowie. …. Koszuty rodziny Zabłockich W tej
Już Oskar Kolberg, ojciec polskiej etnografii, wskazywał w swoich pismach na Wielkopolskę jako jedną z „najciekawszych dla etnografa prowincyj”. Zaś w folklorze wielkopolskim wielkie znaczenie ma muzyka instrumentalna i śpiew. A w muzyce tego regionu „pierwsze skrzypce grają” dudy. Muzyka w folklorze wielkopolskim ma szczególne miejsce. Dzięki samodzielnym muzykom i kapelom do współczesności zachowało się wiele
Pochód Lajkonika, zwanego też konikiem zwierzynieckim albo Tatarzynem, od wieków jest kojarzony z Krakowem. Zgodnie z legendą początki tej tradycji są związane z ocaleniem miasta przed najazdem tatarskim przez dzielnych flisaków wiślanych z okolic Zwierzyńca, zwanych włóczkami. Pochód Lajkonika odbywa w pierwszy czwartek po Bożym Ciele. Tego dnia, bez względu na pogodę, charakterystycznie ubrany jeździec na
Wielkopolska to jeden z najstarszych regionów historycznych Polski. To tutaj rozpoczął się proces budowania Państwa Polskiego. W ciągu stuleci rozwijała się na tym terenie tradycyjna kultura ludowa we wszelkich jej przejawach – w sferze materialnej, duchowej, folkloru i obyczajowości. Kształtowała się tu również regionalna odmiana polszczyzny w postaci dialektu wielkopolskiego i jego gwarowych wariantów. Wielkopolskę
Boże Ciało, czyli kościelne święto Eucharystii, zostało ustanowione w XIII wieku. W Belgii obchodzono je od 1246 roku w diecezji Liege, a później rozszerzono na całą Germanię. W 1264 roku Papież Urban IV, wprowadził święto do kalendarza liturgicznego obowiązującego w całym Kościele powszechnym. W Polsce obchody Bożego Ciała zostały zapoczątkowane w 1320 roku w Krakowie i
Od wieków uważano, że brzoza leczy nie tylko ciało, ale i duszę. Słowianie wierzyli, że drzewo to strzeże człowieka przed działaniem złych mocy, ponieważ jest darem od Boga. Uznawali je za zwiastun nadchodzącej wiosny, odrodzenia, a także symbol szczęścia, powodzenia i obfitości. Dawniej brzozę uznawano za drzewo święte, symbol młodości i życia. Była obecna w licznych
Dziś Dzień Dziecka, dlatego warto zwrócić uwagę na rolę jaką odgrywają dzieci w twórczości ludowej i przekazywaniu folkloru słownego. Zwykło się zakładać, że jego autorami i nosicielami są przede wszystkim ludzie starsi. Nic bardziej mylnego! Każdy z nas zna choć jedną wyliczankę, rymowankę, wołankę do ślimaka czy biedronki lub formułę magiczną wypowiadaną przy stawianiu babek
Oblęgorek jednoznacznie kojarzy się z Henrykiem Sienkiewiczem. Ta spokojna wieś, położona z dala od głównych szlaków komunikacyjnych, idealnie nadawała się na miejsce pracy pisarza. Do takiego samego wniosku doszli współcześni Sienkiewiczowi – otrzymał on posiadłość w 1900 r., jako prezent od narodu polskiego na 25-lecie pracy twórczej. Pierwsze wzmianki o Oblęgorku pochodzą z XVI w., kiedy
Tradycje piwowarskie na ziemiach polskich mają bardzo długą tradycję. O piwie warzonym z pszenicy, jęczmienia, żyta i orkiszu wspominali najstarsi kronikarze, jak Jan Długosz, czy Gall Anonim. Trunkiem tym raczono się na dworach królewskich, magnackich, szlacheckich, a nawet chłopskich. Wraz z rozwojem średniowiecznych miast nastąpił również szybki rozwój browarnictwa. Niemal każde miasto mogło poszczycić się
Dwory ziemiańskie zawsze cieszyły się dużą popularnością wśród licznych gości, zwłaszcza w okresie letnim, gdy słoneczna pogoda zachęcała do aktywności na świeżym powietrzu. Te nieustanne wizyty, kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt osób przy jednym stole, ciągły ruch w domu, w obejściu i w ogrodzie nie byłyby możliwe, gdyby nie podstawowa cecha polskiego ziemiaństwa – gościnność. Środowiska ziemiańskie
Dwory, jako dawne wiejskie domy mieszkalne szlachty polskiej, stanowią idealne miejsce na usytuowanie w nich instytucji kultury, które gromadzą obiekty posiadające wartość historyczną. Mowa o muzeach, które mają za zadanie odzwierciedlać przede wszystkim duchową historię środowiska regionalnego, w którym powstały. W Polsce mamy kilkadziesiąt takich muzeów, w tym numerze zaczynamy prezentację wybranych dworów. Dwór w Muzeum
Miesiąc pikników i wyjazdów, modlitw przy ukwieconych kapliczkach, ale także… nieszczęśliwych małżeństw. Z majem od zawsze związanych było wiele świąt, zwyczajów i wierzeń – niektóre z nich przetrwały i towarzyszą nam do dziś. Dziś dla większości z nas maj to przede wszystkim czas zabaw i wyjazdów. Łączymy to głównie z długim weekendem i faktem, że mamy
15 maja wspominamy św. Izydora – patrona rolników. Z tej okazji wszystkim rolnikom składamy najserdeczniejsze życzenia, by kapryśna wiosenna pogoda nie zniweczyła ich wysiłków, plony były wysokie, a ich ciężka i potrzebna praca była doceniana i odpowiednio wynagradzana. Ludowe porzekadło głosi, że „na świętego Izydora bywa chłodna pora”. Jak wielu innym tradycyjnym przysłowiom, trudno odmówić
Przesądy i zabobony są integralną częścią każdej kultury. Towarzyszą człowiekowi niemal na każdym kroku. Mimo, iż z pozoru mogą wydawać się nieracjonalne, często opierają się na całkiem logicznych podstawach. W zbiorach Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi znajduje się cenna kolekcja dzieł wybitnego etnografa Oskara Kolberga, który przedstawił w nich stan kultury ludowej w XIX
W zbiorach Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi znajduje się cenna kolekcja dzieł wybitnego etnografa Oskara Kolberga, który przedstawił w nich stan kultury ludowej w XIX wieku z całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej oraz jej zróżnicowanie regionalne i bogactwo kulturowe. Poniżej prezentujemy opis obrzędów i zwyczajów majowych opisanych w Tomie 5 „Dzieł zebranych”. MAJ Ł. Gołębiowski w
231 lat temu 3 maja 1791 roku Sejm Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego uchwalił Konstytucję 3 Maja – niosącą gwarancję swobód obywatelskich, tradycje chrześcijańskie, tolerancję i wartości Oświecenia, która stała się dokumentem tworzącym późniejszą tożsamość suwerennego narodu. Uchwalona jako pierwsza w Europie i druga na świecie Ustawa Rządowa stanowiła dowód głębokiego patriotyzmu oraz zrozumienia
W zbiorach Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi znajduje się cenna kolekcja dzieł wybitnego etnografa Oskara Kolberga, który przedstawił w nich stan kultury ludowej w XIX wieku z całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej oraz jej zróżnicowanie regionalne i bogactwo kulturowe. Z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca prezentujemy kilka tańców opisanych w Tomie 25 „Dzieł zebranych”. Karol Czerniawski
Lilię od wieków uważano za kwiat niezwykły. Symbolizował on czystość, niewinność i wstydliwość połączone z chwałą, majestatem i niebiańską szczęśliwością. 27 kwietnia obchodzimy Dzień Florysty. Lilie towarzyszą ludzkości od niepamiętnych czasów. Najstarsze rzeźby i malowidła przedstawiające te kwiaty mają ponad 4000 lat. Starożytni Grecy wierzyli, że powstały one z kropli mleka bogini Hery, które upadły na
W ludowej tradycji św. Jerzy, św. Wojciech i św. Marek byli uważani za opiekunów rolników, pasterzy, pól i sadów. Dzięki ich wstawiennictwu liczono na dorodne plony oraz powodzenie w hodowli zwierząt. Dni ich święta były jednymi z najważniejszych na polskiej wsi. Obrzędowość dnia św. Wojciecha, św. Jerzego i św. Marka nosi wyraźne cechy święta gospodarczego. W
Już wkrótce, 24 kwietnia będziemy obchodzić 170 rocznicę urodzin Leona Wyczółkowskiego - polskiego malarza, grafika i rysownika, jednego z czołowych przedstawicieli Młodej Polski w nurcie malarstwa realistycznego. W jego twórczości niejednokrotnie pojawiała się tematyka związana z życiem wiejskim, m.in. Siewca, Kopanie buraków, Orka na Ukrainie czy Wiejska dziewczyna w żółtej chuście. Przy okazji tej okrągłej rocznicy przypominamy miejsce,
Polish