21 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. UNESCO wybrało tę datę dla upamiętnienia śmierci studentów walczących o prawo do swojego języka w Bangladeszu. Ale walka o przetrwanie zagrożonych wymarciem języków - których od 1950 r. zanikło 250 - wciąż toczy się na całym świecie – części nie da się już uratować, inne zginą na naszych
Obchodzimy właśnie Dzień Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej. Dziś, te wszystkie słowa nie brzmią bardzo tajemniczo – coraz więcej wydarzeń związanych z promocją kultury ludowej i moda na folk sprawiły, że większość osób nie musi sięgać do słownika, aby sprawdzić czym zajmują się te nauki. Jednak nie zawsze tak było. Jeszcze całkiem niedawno, gdy byłam na
Rok 2022 został ogłoszony rokiem epoki Romantyzmu. Pretekstem do przywołania dorobku twórców i myślicieli tego okresu, są obchody 200 rocznicy wydania „Ballad i Romansów” Adama Mickiewicza, których publikacja zapoczątkowała epokę Romantyzmu w Polsce. Polska kultura zawdzięcza wieszczom tej epoki wspaniałą twórczość, której treści niosą za sobą uniwersalne wartości. Dzięki takim wielkim dziełom, jak „Dziady”, „Konrad Wallenrod”,
Ludowe przysłowie z Górnego Śląska mówi: „z takiygo marnego patyka, jako fajna muzyka”. Piszczałki i fujarki są bowiem niedocenianymi instrumentami muzycznymi - prostymi, ale oferującymi bardzo wiele możliwości. W Polsce występuje ich kilka rodzajów. Warto poznać je bliżej, zwłaszcza, że 28 stycznia obchodzimy Dzień Piszczałek i Fujarek. Już przed wiekami człowiek zwrócił uwagę na to, że
159 lat temu, 22 stycznia 1863 roku wybuchło powstanie styczniowe. Opisane w historiografii i literaturze, obrosłe mitami i legendami, pełne paradoksów i sprzeczności. Z jednej strony był to największy zryw w naszych dziejach, z drugiej fatalnie przygotowany, źle zarządzany i zakończony kolosalną klęską. A mimo to stał się mitem założycielskim dla odrodzonej Rzeczpospolitej i wzorem
Pomimo iż Dzień Babci i Dziadka w Polsce to wymysł stosunkowo nowy – święto powstało w latach 60-tych XX wieku – w naszym społeczeństwie mamy wielowiekowe tradycje okazywania szacunku osobom starszym. Wszystkim Babciom i Dziadkom życzymy dużo zdrowia, młodzieńczej energii i spełnienia wszystkich marzeń. By każdy ich dzień był wypełniony radością i miłością najbliższych. Rola starszych osób
Zwyczaj wodzenia niedźwiedzia, zwany także: berami, wodzeniem bera, bakusami, kluczeniem bera i łażeniem z berym był znany już średniowieczu. Dawniej był to obrzęd o znaczeniu magicznym. Oprowadzanie maszkar zapustnych zwiastowało szczęście. Taniec gospodarzy ze słomianym lub futrzanym niedźwiedziem zapewniał powodzenie, dostatek i urodzaj. Obecnie to widowisko podkreślające tożsamość lokalną, kultywowane w wielu miejscowościach na Śląsku
Słowo „kolędnicy” dziś kojarzy się większości z nas z grupkami dzieci, które po Bożym Narodzeniu i Nowym Roku w przebraniach chodzą po wsiach i śpiewem wysławiają nowonarodzonego Jezusa. Tymczasem korzenie tego zwyczaju nie wywodzą się z chrześcijaństwa. Skąd wziął się ten zwyczaj, jakie było jego znaczenie, co ma wspólnego z Bożym Narodzeniem i co było
31 grudnia 1861 roku urodził się wybitny malarz, grafik, jeden z czołowych przedstawicieli Młodej Polski - Włodzimierz Tetmajer. Był przyjacielem Lucjana Rydla i Stanisława Wyspiańskiego, bratem poety Kazimierza Przerwy-Tetmajera, działaczem politycznym i poetą. Włodzimierz Tetmajer swoją edukację artystyczną rozpoczął w 1875 toku. Studiował malarstwo w Krakowie, potem kształcił się w Wiedniu, Monachium, Paryżu i ponownie w
Kolędy to nieodłączny element Świąt Bożego Narodzenia w Polsce. Od wieków, w wielu polskich domach, kultywowana jest tradycja wspólnego śpiewania, tych jakże pięknych pieśni o charakterze religijnym. Zawiera się w nich nieprzebrany skarbiec naszych najlepszych wartości i uczuć – religijnych, narodowych, ale też tych związanych ze wspomnieniami z dzieciństwa… wigilii, choinki, prezentów, wspólnego kolędowania.
Życie w ziemiańskim dworze w przedwojennej Polsce wyznaczały pory roku, codzienne czynności, obyczaje, święta i zabawy. Cykl zmieniających się pór roku podkreślał naturalny i nierozerwalny związek z przyrodą wiejskiego życia we dworze, toczącego się wokół prac rolniczych i w rytmie dorocznych świąt… Zima była trudnym czasem dla mieszkańców dworu, drogi często były nieprzejezdne, utrzymanie ciepła
Mija właśnie 40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Wydarzenia, jakie rozpoczęły się w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku zatrzymały to, co dzisiaj nazywamy „karnawałem Solidarności” czyli okres szesnastu miesięcy legalnego działania Związku. Rozbudzone nadzieje „Karnawał Solidarności”, był czasem ogromnej mobilizacji społecznej, na niespotykaną dotąd skalę. Oto bowiem w warunkach reżimu niedemokratycznego, sterowanego odgórnie
Pasja myśliwska była bliska Polakom prawie od zarania naszych dziejów. Zgodnie z tradycją w Europie sezon łowiecki rozpoczynał się w dniu św. Huberta, czyli 3 listopada. Jesienne łowy organizowane w majątkach ziemskich były na ogół dużymi przedsięwzięciami o znaczeniu towarzyskim. Jedną z bardziej szlachetnych form polowań uprawianą przez najwyższe warstwy społeczne były polowania „pod pierzem”
Rzucanie monetą, lanie wosku, „wyścigi” butów i obserwacja zwierząt – to tylko niektóre sposoby na poznanie swojej przyszłości. Od wieków to właśnie koniec listopada jest czasem, w którym według tradycji – najłatwiej jest przejrzeć zasłonę skrywającą nasze dalsze losy i dowiedzieć się co nam jest pisane. Do dziś część z nas świętuje Andrzejki, niektórzy pamiętają
W 1912 roku na polskim rynku wydawniczym ukazał się niezwykle cenny dokument ikonograficzny 238 posiadłości ziemskich dawnego Księstwa Poznańskiego, pt. „Dwory Polskie w Wielkiem Księstwie Poznańskiem”, znajdujący się w zbiorach Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi. To imponujące dzieło Leonarda Durczykiewicza - fotografa i wydawcy - znane jest przede wszystkim pasjonatom historii rodzimych siedzib
Dynia to prawdziwa królowa jesieni. Wielość jej odmian charakteryzujących się rozmaitą kolorystyką i kształtami sprawia, że może być prawdziwą ozdobą naszego domu czy ogródka. Oprócz walorów dekoracyjnych jest jeszcze smaczna, zdrowa i oczywiście niezastąpiona podczas coraz bardziej popularnej w naszym kraju zabawy Halloween. Historia uprawy dyni nie została do końca poznana. Z ustaleń archeologów wynika, że
Dla mieszkańców dawnej wsi polskiej jesień była najlepszą porą na zawieranie małżeństw. Zakończyły się już prace w polu, w spiżarniach nie brakowało zapasów, a wolne wieczory zachęcały do spędzania czasu w gronie rodzinnym. Dzień zaślubin był bardzo ważnym wydarzeniem w rodzinie ziemiańskiej, chociaż niekiedy droga na ślubny kobierzec bywała długa i kręta. Dla kobiet małżeństwo było
7 listopada świętujemy urodziny Marii Skłodowskiej-Curie, wielkiej polskiej uczonej, której dokonania zostały uhonorowane nagrodą Nobla. Niewielu wie, że obecna siedzibą Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie odegrała w Jej życiu istotną rolę. Życie poświęcone nauce Maria Skłodowska-Curie urodziła się 7 listopada 1867 r. w Warszawie jako najmłodsze z pięciorga dzieci. Rodzice byli nauczycielami. Wcześnie
Hubertus to święto myśliwych, organizowane na początku sezonu jesienno-zimowego. W Polsce kult św. Huberta sięga XVIII wieku. W czasach II Rzeczypospolitej polowania hubertowske odbywały się w Spale, a ich inicjatorem był prezydent Ignacy Mościcki. Do dziś w polskiej tradycji łowieckiej w dniu 3 listopada organizowane są tzw. hubertowiny, czyli polowania zbiorowe o charakterze szczególnie uroczystym,
Wstaje mglisty dzień ponury, Dzwon od rana huczy z wieży – Dziś Zaduszki, Święto Zmarłych, Każdy na mogiły bieży… Czesław Maj Wedle polskiej tradycji Dzień Wszystkich Świętych (1-go listopada) i Dzień Zaduszny (nazywany też Zaduszkami 2-go listopada) są świętami pamięci o zmarłych. Dzień Wszystkich Świętych został ustanowiony w 835 r. przez papieża Jana XI ku czci zmarłych świętych. Ponad wiek później
Polish