Stroje ludowe, palmy, jajka, rękodzieło, warsztaty plastyki obrzędowej, kurpiowskie przysmaki, konkursy, a wszystko okraszone muzyką ludową – mowa oczywiście o jubileuszowych, XXV Spotkaniach ze Sztuką Wielkanocną Kurpi, które w niedzielę 23 maca odbyły się na najdłuższym rynku w...
14 marca 2024 r. w siedzibie Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyło się Sympozjum zorganizowane przez Zespół Badań Etnograficznych. Wydarzenie miało na celu prezentację założeń projektu oraz utworzenie płaszczyzny do wymiany poglądów i prezentacji wyników pilotażowych...
W zeszłym roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz Instytut Historii Akademii Finansów i Biznesu Vistula wspólnie zorganizowały interdyscyplinarną konferencje naukową pod tytułem „Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze”. Dziś prezentujemy...
Tłusty Czwartek otwierał szalony okres ostatnich dni zabaw karnawałowych. W tym czasie nie dbano o umiarkowanie w jedzeniu i piciu. Wręcz przeciwnie, chodziło o to, by przed nadchodzącym Wielkim Postem, wybawić się i nasycić na zapas, przed nadchodzącym Wielkim Postem. Powiedział...
Centralna Biblioteka Rolnicza Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi posiada w swoich zbiorach cenne dzieło Jędrzeja Kitowicza pt. "Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III", o który pisaliśmy już w dziale "Nasze zbiory". Jest to skarbnica wiedzy na temat obyczajowości...
Rozmowę przeprowadziła Małgorzata Jaszczołt. Tytuł pracy: Językowo-kulturowy obraz wiejskiej przestrzeni funeralnej utrwalony w pieśniach pogrzebowych wykonywanych na Spiszu Jest Pani lingwistką, studiowała pani filologię polską czy także etnografię? Nie, nie jestem etnografem,...
Jeszcze w tym roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi planuje kolejną odsłonę konkursu „Korzenie i Skrzydła” skierowanego do młodych badaczy szeroko pojętej kultury ludowej w Polsce. Jego poprzednia, druga edycja, miała wyłonić najlepsze prace magisterskie. Trzecia skierowana...
Rozmowa Magdaleny Trzaski z Karoliną Zorn, laureatką konkursu na najlepszą pracę magisterską „Korzenie i Skrzydła”, autorką pracy pt. „Problem ciągłości dziedzictwa architektonicznego na podstawie dolnośląskiej wsi Miłków”, obronionej na Wydziale Architektury Politechniki...
W ostatnich latach obserwujemy coraz większe zainteresowanie dawnymi smakami, folklorem, muzyką, śpiewem, tańcem. Dotyczy to także „tradycyjnych zajęć kobiecych”. Na nowo zaczęły zdobywać popularność robótki ręczne, których znajomość była kiedyś obowiązkowa dla każdej...
Z okazji przypadającego 9 lutego Ogólnopolskiego Dnia Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej prezentujemy artykuł Jacka Żukowskiego przybliżający sylwetkę podróżnika i etnologa Eugeniusza Frankowskiego. Materiał został opublikowany w czasopiśmie „Kultura Wsi” 2022 nr...
Zgodnie z tradycją, w wigilię Nowego Roku gospodarze odwiedzali się i składali sobie życzenia. Spotykali się także z sąsiadami i wspólne oczekiwali na Nowy Rok. Powszechnie zaś wierzono, że jaki będzie pierwszy dzień nowego roku, taki będzie cały nadchodzący rok. Dzień Nowego...
Centralna Biblioteka Rolnicza Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi posiada w swoich zbiorach cenne dzieło Jędrzeja Kitowicza pt. "Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III", o który pisaliśmy już w dziale "Nasze zbiory". Jest to skarbnica wiedzy na temat obyczajowości...
Muzeum Młynarstwa i Wodnych Urządzeń Przemysłu Wiejskiego w Jaraczu (ok. 41 km od Poznania) zaprasza na festyn „Marzanna”, który od będzie się 17 marca 2024 r. w godzinach 11.00-15.00. Celem spotkania jest przybliżenie zwyczaju, jakim jest Marzanna, czyli obrzęd witania wiosny i...
Kiedy nadchodzi zima - ta prawdziwa mroźna i śnieżna - zmieniają się preferencje kulinarne domowników i zmienia się menu. Można powiedzieć, że nasz jadłospis dostosowuje się do warunków pogodowych. Serwowane dania są bardziej energetyczne i rozgrzewające, wręcz „stawiające na nogi”, tak żeby dać siłę na cały dzień. Tradycyjna zimowa kuchnia obfituje w potrawy gotowane, duszone
W grudniu 2023 r. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi zorganizował zimowe warsztaty o tematyce obrzędowej. Ich głównym celem było zachowanie od zapomnienia zwyczajów i obrzędów związanych ze świętami Bożego Narodzenia. W warsztatach uczestniczyły dzieci i młodzież z terenu Żywiecczyzny, a treścią zajęć były dekoracje świąteczne. Część praktyczna warsztatów poprzedzona została krótkim wykładem na temat
Zioła i rośliny wykorzystuje się na Podhalu przez cały rok. Dzisiaj opowiemy o wiośnie, która rozpoczyna sezon zbierania tego, czym obdarowuje nas przyroda. Wiosna na Podhalu była okresem trudnym, kończyły się zapasy przygotowane jesienią i nastawał czas oczekiwania na nowe, świeże pożywienie, które pozwalało przeżyć i zapełnić żołądek. Głód był powszechny na przednówku, dlatego tak ważne
Dnia 7 kwietnia obchodzimy Dzień Pracownika Służby Zdrowia. Z tej okazji wszystkim, którzy wykonują ten trudny zawód, pragniemy złożyć najserdeczniejsze życzenia zdrowia i zadowolenia z pracy. Doceniając Wasze zaangażowanie chcemy podziękować i życzyć wytrwałości w realizacji zadań oraz chęci do stawiania czoła coraz trudniejszym wyzwaniom. Nawiązując do tego Dnia warto przypomnieć o dawnych metodach leczniczych, które
Rozmowa z p. Izabelą Wolniak Pełnomocnik ds. Kultury i Wydawnictw Jaka była pierwsza myśl, kiedy Pani zobaczyła gotowy logotyp NIKiDW? Konkurs na logo Instytutu trwał od czerwca 2019 roku, więc tych sygnetów obejrzałam bardzo dużo. Jedne były bardziej zasadne do naszej działalności, zaś drugie trochę mniej. Znak ten spodobał mi się dlatego, że był bardzo radosny, pozytywny, niósł
Rośliny od zawsze były nierozerwalnie związane z życiem na wsi. Szczególnie przydatne okazywały się w przypadku choroby. Rytuały związane z ich wykorzystaniem w celach medycznych były bardzo istotnym elementem kultury ludowej. Medycyna ludowa wykorzystująca rośliny lecznicze w dużej mierze dała początek współczesnej farmakologii. Jak mawiał znany przyrodnik, lekarz i filozof XVI wieku – Paracelsus -
Konkurs „Historia Kołem Gospodyń się toczy” dobiegł już końca. Otrzymaliśmy wiele ciekawych zgłoszeń zawierających opisy działalności Kół Gospodyń Wiejskich w całej Polsce. Za wszystkie serdecznie dziękujemy. ”Historia Kołem Gospodyń się toczy” to konkurs, który pokazał jak wiele można osiągnąć wspólnymi siłami. Zmieniają wieś od środka, dzięki nim jest zawsze na czasie, pomagają, wprowadzają w życie marzenia,
Konkurs pn. „Zero food waste – nie marnuję żywności”, zachęcający do wdrażania idei kreatywnego podejścia do sztuki kulinarnej z wykorzystaniem pełnowartościowej żywności, która zalega w naszych lodówkach czy spiżarniach, właśnie dobiegł końca. Jury z dużym zadowoleniem podkreśliło ogromne zainteresowanie Konkursem. Przepisy przysyłały zarówno Koła Gospodyń Wiejskich, społeczności lokalne oraz osoby prywatne. Nowością w tym Konkursie
Piękną polską tradycją jest palenie zniczy na grobach. Wiąże się to z pogańskim zwyczajem rozpalania ognisk na mogiłach – wierzono bowiem, że płomienie ogrzeją błąkające się po ziemi dusze i wskażą im drogę ku niebu i Bogu. Chrust na te ogniska składano w ciągu całego roku: ten, kto przechodził obok grobu, kładł obok gałązkę i
Dzisiejsze Boże Narodzenie zdominowane jest przez krzykliwe wystawy sklepowe, kolorowe iluminacje ulic, „gorączkę przedświąteczną” oraz wszechobecne wyobrażenie św. Mikołaja z reklamy Coca-Coli. Porównując je do okresu Bożego Narodzenia jeszcze sprzed100 lat, można zauważyć, jak bardzo podatna na zmiany jest kultura i tradycja. Przyjrzyjmy się, jakie zwyczaje panowały w polskiej tradycyjnej kulturze ludowej w tym szczególnym
Drodzy Czytelnicy! Uprzejmie informujemy, że właśnie ukazał się ostatni w tym roku numer kwartalnika „Kultura Wsi” wydawanego przez Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi. W tym szczególnym czasie radosnego oczekiwania na nadejście świąt Bożego Narodzenia skupiliśmy się przede wszystkim wokół literatury słownej, zwyczajów i obrzędów związanych z tym okresem. Serdecznie zapraszamy do lektury! W niezwykle interesujących artykułach
Miesiąc pikników i wyjazdów, modlitw przy ukwieconych kapliczkach, ale także… nieszczęśliwych małżeństw. Z majem od zawsze związanych było wiele świąt, zwyczajów i wierzeń – niektóre z nich przetrwały i towarzyszą nam do dziś. Dziś dla większości z nas maj to przede wszystkim czas zabaw i wyjazdów. Łączymy to głównie z długim weekendem i faktem, że mamy
Niematerialne dziedzictwo kulturowe to wszystkie przekazane nam przez przodków nieuchwytne przejawy tego, co tworzy naszą tożsamość grupową, narodową, etniczną bądź religijną. Przetrwanie tej spuścizny w jej wielkim bogactwie jest warunkiem utrzymania różnorodności kulturowej w obliczu postępującej globalizacji. Dlatego tak ważne jest podejmowanie działań mających na celu ocalenie od zapomnienia lokalnych zwyczajów i obrzędów. W Polsce
W dawnej wsi polskiej siew rozpoczynał cały cykl obrzędowych zabiegów wokół wzrostu roślin, ich zabezpieczenia przed chorobami, szkodnikami i klęskami żywiołowymi. Ciekawym zwyczajem, kultywowanym do dziś w okolicach Strzelec Opolskich jest wysiew na polach serc i krzyży. Zgodnie z tradycją ma on zagwarantować powodzenie przyszłych plonów. Dawniej pierwszy siew miał charakter szczególny. Wierzono bowiem, że zabieg
W dniach 25-26 listopada w Teatrze Polskim w Warszawie obędzie się Festiwal Teatrów Wiejskich Zwyki 2022. Na deskach tej znamienitej Sceny zostaną zaprezentowane najlepsze tegoroczne przedstawienia wybrane spośród laureatów 39. Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej. NIKiDW jako partner wydarzenia serdecznie zaprasza na to niezwykłe spotkanie z kulturą ludową. Tegoroczne Zwyki to już dziewiąta edycja festiwalu w
W dniach 25-26 listopada na scenie kameralnej Teatru Polskiego odbył się Festiwal Teatrów Wiejskich – Zwyki. Przed stołeczną publicznością wystąpiły cztery zespoły teatralne wybrane z pośród jedenastu finalistów 39. Ogólnopolskiego Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej w Tarnogrodzie. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi był partnerem tego wydarzenia. W piątkowy wieczór licznie zgromadzoną publiczność przywitali Prezes Towarzystwa Kultury
W sobotę, 9 września zapraszamy do siedziby Instytutu przy ul. Krakowskie Przedmieście 66 na specjalne spotkanie z kulturą ludową w ramach 31 edycji Europejskich Dni Dziedzictwa. W tym roku EDD zorganizowane są pod hasłem: „Żywe dziedzictwo – tradycja od pokoleń”. Wydarzenie odbędzie się w godzinach 13.00 - 21.00. Rozpoczniemy prezentacją przysmaków kuchni regionalnych przygotowanych przez Panie
Muzeum Etnograficzne w Toruniu zaprasza na 47. spotkanie z cyklu „Żywot pieśni, pieśni żywota” przywołuje ludowe zwyczaje wspólnego śpiewania pieśni związanych z ważnymi momentami życia i kalendarza obrzędowego. Przez wieki w społecznościach tradycyjnych była to stała praktyka rodzinna i społeczna. Do udziału zapraszamy młodzież i osoby dorosłe. Nie tworzymy stałej grupy, nie są wymagane wcześniejsze
Polish