Wczytywanie
Partnerzy BibliotekaRME UTW PatronatyODOInstytut realizuje Projekty

Tradycja chowu gęsi w Polsce

Historia chowu gęsi w naszym kraju sięga XVII wieku. Dwa wieki później prawie cała Europa delektowała się smakiem polskiej gęsiny. Do dziś Polska jest największym producentem tych ptaków w Europie. [caption id="attachment_6857" align="aligncenter" width="542"] Fot. 1[/caption] Pierwsze wzmianki o chowie gęsi w Polsce pojawiają się w piśmiennictwie z XVII wieku. W XIX i na początku XX wieku,

Recenzja książki „Bękarty Pańszczyzny. Historia buntów chłopskich”

Rauszer M., Bękarty Pańszczyzny. Historia buntów chłopskich, Warszawa, Wydawnictwo RM, 2020, ISBN 978-83-8151-341-8; 280 stron. Praca jest popularną wersją książki naukowej Siła podporządkowanych. Antropologia chłopskiego oporu czasów pańszczyzny XVI-XIX wiek. Seria, w której została wydana, Ludowa Historia Polski, sugeruje, że omawiana książka dotyczy Polski pomimo ogólnego tytułu, a w treści wielu odwołań do światowej historii i kultury. Podjęta

Sztuka malowania igłą

Był i do dziś jest domeną kobiet. Łączył kobiety ze wszystkich sfer – te z dworów szlacheckich i te zamieszkujące wiejskie chaty. Był obowiązkiem i pożądaną umiejętnością, ale także pełnił formę rozrywki i był sposobem na spędzanie czasu i na wyrażenie siebie. Haft, bo o nim mowa do dziś jest jednym z popularniejszych rzemiosł ludowych

„Goły” po sworsku w wykonaniu Koła Gospodyń Wiejskich w Sworzycach

Potrawą regionalną sołectwa Sworzyce są tzw. „Goły”, czyli kluski ziemniaczane z farszem. Dawniej były one przygotowywane szczególnie w okresie zimowym. Każda gospodyni, u której odbywały się „pirzoki” (darcie pierza) serwowała te kluski swoim gościom. „Goły”, to znakomity pomysł na pyszny i odżywczy obiad. Ich przyrządzenie jest dość pracochłonne, ale uzyskany efekt wynagradza wszelkie trudy. Tak samo

Panna Apteczkowa – orędowniczka smaków Lubelszczyzny

Paulina Pietrusik z Kodnia znana również jako Panna Apteczkowa to prawdziwa propagatorka smaków swojego regionu. Dzięki jej pracy wiele lokalnych specjałów otrzymało swoje drugie życie, a na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi trafiło już pięć przysmaków z Kodnia. O swojej wielkiej pasji i planach na przyszłość opowiedziała Joannie Radziewicz. Skąd pomysł by to

Ustrzyki Dolne 40 lat temu. Lekcja z chłopskiej niezależności

W maju 2021 roku przypada 40-lecie rejestracji Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych “Solidarność”. Naszym celem jest przybliżenie historii niezależnego ruchu związkowego na wsi. Podróż w przeszłość rozpoczynamy 29.12.2020 roku, w 40. rocznicę rozpoczęcia strajku okupacyjnego w Ustrzykach Dolnych. 40 lat temu, 29 grudnia 1980 roku, siedem osób związanych z Federacją Robotników, Rolników i Innych Grup

Program stypendialny dla Twórców Ludowych – ogłoszenie wyników

Z przyjemnością informujemy, że dobiegł końca nabór do pierwszej edycji programu stypendialnego dla Twórców Ludowych ogłoszony przez Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi. Do programu zgłaszali się twórcy ludowi zajmujący się sztuką, rzemiosłem i rękodziełem. Wśród nich byli przedstawiciele różnych dziedzin: z zakresu sztuki – m. in. muzycy, budowniczy instrumentów, śpiewacy, osoby zajmujące się gwarą,

44. Wielki Międzynarodowy Turniej Rycerski. Golub-Dobrzyń. 3-5 lipca 2020

Organizator: Zamek w Golubiu Turniej to dynamiczne widowisko rywalizacji uczestników konnych i pieszych, które co roku przyciąga rekonstruktorów różnych okresów historycznych z całej Europy. Organizatorzy przygotowali zmagania m.in. w konnym turnieju zręcznościowym, strzelania do celu przez kuszników i łuczników, zmagania młodych rycerzy oraz rycerzy ciężkozbrojnych. W wydarzenie po raz pierwszy włącza się Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa,

Jan Słomka – Pamiętniki włościanina. Od pańszczyzny do dni dzisiejszych

Biblioteka Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi Oddział w Puławach posiada cenny księgozbiór, który liczy około 360 tysięcy jednostek bibliotecznych, w tym 207 tysięcy wydawnictw zwartych, około 139 tysięcy wydawnictw ciągłych i 12 tysięcy zbiorów specjalnych. W zbiorach biblioteki znajdują się dwie cenne kolekcje: stare druki (828 woluminów z XVI–XVIII wieku) i polonica XIX-wieczne (około

Wakacje na wsi. Zabawka ludowa – duma twórców ludowych na Żywiecczyźnie

Dzieci uczą się i poznają świat poprzez zabawę. Zabawki towarzyszą im od momentu narodzin, wpływają na rozwój ich zdolności motorycznych, pobudzają wyobraźnię. Funkcję poznawczą i dydaktyczną zarówno w przeszłości jak i dzisiaj pełnią zabawki ludowe, które od ponad 150 lat są tworzone w żywiecko-suskim ośrodku zabawkarskim. Pierwsze wzmianki dotyczące zabawkarstwa na terenie leżącym między Żywcem, a

Święto letniego przesilenia

Obrzędy związane z przesileniem letnim są znane u wielu ludów na świecie. Spotyka się mnogość wspólnych elementów tej obrzędowości, a szczególnie palenie sobótkowych ognisk, które mają moc oczyszczania i odstraszania zła. Na okres ten przypada szczególna rola ludowej obrzędowości słowiańskiej, kiedy obchodzono główne święto naszych przodków, czyli Kupalnockę. Wiążące się z nim zwyczaje i obrzędy

„Na Zwiastowanie bocian na gnieździe stanie” – tradycje ludowe związane z początkiem wiosny

Przypadające na dzień 25 marca święto Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny ustanowione zostało w V wieku. Do czasów średniowiecza (również pod nazwą Wcielenie Boga) rozpoczynało rok liturgiczny. W tradycji ludowej święto to wyznaczało początek wiosny. W polskich wierzeniach ludowych i religijnych Matka Boska, której anioł zwiastował macierzyństwo była czczona jako patronka budzącego się na wiosnę życia. Przypadająca

Jabłko – owoc nie byle jaki… 28 września – Światowy Dzień Jabłka

Jabłka to jedne z najpopularniejszych owoców w naszym kraju. Współcześnie postrzegamy je głównie pod kątem walorów smakowych i zdrowotnych, a trzeba pamiętać, że w ciągu minionych wieków owoce te posiadały bardzo bogatą symbolikę. W starożytności jabłko było uważane za przysmak. Pojawiało się na stołach możnych władców, a jako owoc niezwykle rzadki i pełen symbolicznych znaczeń stanowiło

Dywany kwiatowe w Spycimierzu i nie tylko…

Nie tylko w Spycimierzu, ale w innych regionach naszego kraju od wielu lat kultywowana jest tradycja układania dywanów kwiatowych na procesję Bożego Ciała. Ta niezwykle oryginalna artystyczna oprawa tego święta buduje lokalną tożsamość kulturową, religijną i społeczną. Dla wielu mieszkańców to najważniejszy dzień w roku, a tradycja układania przepięknych kompozycji kwietnych jest przekazywana z pokolenia

Wakacje na wsi. Niezwykła biżuteria z Podkarpacia

Niemal każda kobieta taci głowę na widok pięknej i do tego niezwykle oryginalnej biżuterii. Taka właśnie jest krywulka, ozdoba na szyję, wytwarzana ręcznie z maleńkich koralików w Karpatach od Łemkowszczyzny po Huculszczyznę. Warto więc wybrać się w te rejony w poszukiwaniu tych niezwykłych naszyjników. Kilka tysięcy koralików, kilkanaście metrów nici, wiele godzin mozolnej pracy, niezwykła

Wycieczka po Białorusi – Grodno

W naszym cyklu "Solidarni z Białorusią" proponujemy Państwu kolejną podróż, w czasie i przestrzeni, po obszarze dzisiejszej Białorusi. Dziś powędrujemy o wiele dalej w przeszłość, ale za to bardzo blisko polskiej granicy - do Grodna. Historia Białorusi to po części także nasza historia. W swojej długiej i burzliwej, bo sięgającej X wieku, historii Grodno należało do

Jarmark Bożonarodzeniowy, Katowice, 20 listopada – 23 grudnia 2020 r.

Organizator: Jarmarki Śląskie Już 20 listopada na rynku w Katowicach rozpocznie się jeden z najpiękniejszych jarmarków w Polsce - Jarmark Bożonarodzeniowy! Podczas tego wydarzenia będzie się można przejechać Ekspresem Polarnym czyli kolejką elektryczną dookoła pięknej, świątecznej infrastruktury jarmarku, skosztować grzanego wina w kilkunastu smakach oraz pokręcić się na karuzeli w stylu wiktoriańskim. Wśród atrakcji znajdować się będzie

Garncarnia – nasze miejsce na ziemi…

„Istota tkwi w umiejętności angażowania wszystkich zmysłów do opanowania żywiołów: ognia, wody, w tym gliny. Garncarnia to nasze miejsce na ziemi. Z ziemi, z gliny je tworzymy. Stawiamy piece garncarskie, palimy w nich drewnem, toczymy na kołach garncarskich. Zapraszamy wszystkich z pasją i poszukujących i tych, którzy już ją odnaleźli” Z Martą Florkowską i Pawłem Szymańskim

Kaziuki – jarmark odpustowy w dzień św. Kazimierza

Co roku, od 418 lat, w pierwszą niedzielę, po 4 marca (dzień świętego Kazimierza) w Wilnie odbywał jarmark Kaziuka. W tym roku po raz pierwszy będzie to wydarzenie wirtualne - online. Jednak jak zapewniła w rozmowie z Instytutem, Edita Tamošiunaitė – wicemer Wilna, w następnym roku 419 jarmark odbędzie się bez przeszkód. Tradycja jarmarku kaziukowego sięga

pl_PLPolish